Szkolenie BHP może być prowadzone w formach:
- Instruktażu BHP – forma szkolenia o czasie nie krótszym niż 2 godz. lekcyjne, umożliwiającego uzyskanie, aktualizowanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności dotyczących wykonywania pracy oraz zachowania się w firmie zgodnie z przepisami i zasadami BHP,
- kursu – forma szkolenia o czasie nie krótszym niż 15 godz. lekcyjnych, składającego się z zajęć teoretycznych i praktycznych, umożliwiającego uzyskanie, aktualizowanie lub uzupełnianie wiedzy oraz umiejętności w zakresie BHP,
- samokształcenia kierowanego – forma szkolenia umożliwiającego uzyskanie, aktualizowanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności w zakresie BHP, na podstawie materiałów przekazanych przez organizatora, w szczególności przy zastosowaniu poczty lub Internetu, przy jednoczesnym zapewnieniu konsultacji z osobami spełniającymi wymagania dla wykładowców,
- seminarium – forma szkolenia o czasie nie krótszym niż 5 godz. lekcyjnych, umożliwiającego uzyskanie, aktualizowanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności w zakresie BHP.
Samokształcenie kierowane
Programy szkolenia BHP dopuszczają możliwość prowadzenia szkolenia okresowego BHP w formie samokształcenia kierowanego. Taka forma szkolenia BHP jest wykluczona w stosunku do pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych.
Szkolenie BHP w formie samokształcenia kierowanego jest bardzo podobne do studiów zaocznych. Uczestnicy szkolenia otrzymują materiały szkoleniowe, w tym:
- program szkolenia,
- przepisy prawne,
- zestawy pytań kontrolnych,
- tematy prac kontrolnych,
i opierając się na tych materiałach, prowadzą samokształcenie w celu przyswojenia sobie wiedzy w nich zawartej.
Program samokształcenia kierowanego powinien przewidywać odpowiednią liczbę godzin w zależności od grupy pracowniczej, na konsultacje dla nich, które powinny być prowadzone przez osoby o wysokich kwalifikacjach odpowiadających problematyce szkolenia.
Szkolenie BHP w formie samokształcenia kierowanego powinno zostać zakończone egzaminem sprawdzającym.
Samokształcenie kierowane dla wielu pracodawców i osób kierujących pracownikami (np. ze względu na trudności w oderwaniu od pracy w celu skierowania ich na kurs BHP lub seminarium) może się okazać przystępną, a często jedyną możliwą formą szkolenia, gdyż:
- odpowiednio zorganizowane powinno przynieść maksymalne efekty przy stosunkowo niewielkich nakładach finansowych,
- powoduje znacznie mniejsze zakłócenia w pracy w wyniku nieodrywania od niej zainteresowanych,
- umożliwia lepsze łączenie szkolenia teoretycznego z praktycznym wykorzystaniem wiedzy i umiejętności nabywanych w czasie szkolenia,
- umożliwia ukierunkowanie tematyki szkolenia na specyficzne zagadnienia BHP charakterystyczne dla danego zakładu pracy.
Organizator szkolenia BHP w formie samokształcenia kierowanego powinien zapewnić jego uczestnikom materiały pomocnicze (np. skrypty, przepisy prawne, pytania kontrolne, ćwiczenia itp.), które mają na celu umożliwić im opanowanie wiedzy oraz umiejętności przewidzianych w programie.
Podstawa prawna:
rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bhp (Dz.U. nr 180, poz. 1860 ze zm.)
Józef M. Boguszewski, specjalista ds. bezpieczeństwa procesów przemysłowych, ekspert w zakresie oceny ryzyka zawodowego i systemów zarządzania bezpieczeństwem
Opracowanie redakcyjne: Agnieszka Świeboda