Generalnie firmy ubezpieczeniowe nie mają obowiązku podpisać z nami umowy ubezpieczenia jeśli z jakichś względów nie chcą tego zrobić.
Umowa ubezpieczenia jest umową dobrowolną i zakres ochrony może być tutaj kształtowany zgodnie z zasadą swobody umów wyrażoną w kodeksie cywilnym. Strony mogą zatem w ramach swobody umów, nie przekraczając pewnych granic, umówić się o wszystko, co prawo uznaje za podlegające jego uregulowaniom.
Na swobodę umów składają się cztery elementy: swoboda w zawieraniu umowy, swoboda w wyborze kontrahenta, swoboda w kształtowaniu treści umowy, swoboda w wyborze formy zawarcia umowy.
Na przykład w przypadku ubezpieczeń na życie istotnym czynnikiem przy podejmowaniu decyzji przez zakład ubezpieczeń o zawarciu umowy ubezpieczenia jest czynnik związany ze stanem zdrowia i wiekiem ubezpieczonego. W takiej sytuacji, jak twierdzi Anna Dąbrowska z Biura Rzecznika Ubezpieczonych, zakład ubezpieczeń ma prawo do indywidualnej oceny ryzyka ubezpieczeniowego i żądania dodatkowych dokumentów potwierdzających stan zdrowia ubezpieczonego.
Na podstawie zebranych dokumentów zakład ubezpieczeń ma prawo nie wyrazić zgody na objęcie ochroną ubezpieczeniową. Może więc odmówić podpisania umowy ze względu na stan zdrowia zainteresowanego ubezpieczeniem lub wysokie ryzyko śmierci związane na przykład z uprawianą przez niego dyscypliną sportu.