Wskaźnik ogólnego zadłużenia, wskaźnik zadłużenia kapitału własnego albo też wskaźnik zadłużenia długoterminowego – to najważniejsze mierniki, które można wykorzystać w analizie struktury finansowej firmy.
Każdy z tych wskaźników można obliczyć posługując się danymi zapisanymi w bilansie przedsiębiorstwa. Mają one zatem charakter statyczny. Informują o stopniu obciążenia firmy długami (zobowiązaniami) w danym momencie, lecz nie przekazują informacji potencjale do ich spłaty. Są wykorzystywane przez banki i inne instytucje finansujące do oceny jakości struktury finansowej firmy związanego z nią ryzyka finansowego.
Im przedsiębiorstwo jest zadłużone w większym stopniu i poziom tego zadłużenia rośnie, tym wyższe staje się jego ryzyko finansowe. Może to być przeszkodą w otrzymaniu kolejnej kwoty kredytu lub obciążenia nowej pożyczki wyższym oprocentowaniem bądź też oczekiwania przez bank wartościowszych zabezpieczeń.
Wskaźnik ogólnego zadłużenia stanowi relację zobowiązań ogółem do łącznej wartości aktywów przedsiębiorstwa. Można to przedstawić następującym wzorem:
D - zobowiązania i rezerwy na zobowiązania,
Dzięki temu wskaźnikowi można się przekonać, w jakim stopniu majątek przedsiębiorstwa jest finansowany kapitałami obcymi.
Zbyt wysoki wskaźnik świadczy o dużym ryzyku finansowym, informując jednocześnie, że firma może utracić zdolność do spłaty długów.
Zgodnie z powszechnie znaną zasadą „złotej reguły finansoWania” wskaźnik ten powinien kształtować się na poziomie 50%.
Ponadto wielkość tego wskaźnika zależy od branży funkcjonowania firmy.
Przedsiębiorstwo ma zawsze możliwość osiągania wyższego poziomu zadłużenia, na przykład przez wykorzystanie zobowiązań z tytułu dostaw do finansowania swojej działalności operacyjnej. Bardzo wysoki wskaźnik obciążenia majątku zobowiązaniami jest również często osiągany przy finansowaniu przez firmę projektów ze środków funduszy typu venture capital. W tym przypadku wierzyciele wnoszą na ogół od 80 do 90% potrzebnego kapitału na pokrycie wydatków związanych z planowanym przedsięwzięciem innowacyjnym, dość ryzykownym, ale atrakcyjnym z perspektywy przyszłych zysków.
Najwłaściwszy i najbezpieczniejszy poziom tego wskaźnika w firmie, w której nie jest zachwiana równowaga finansowa i nie są realizowane istotne projekty inwestycyjne, powinien oscylować w przedziale 57-67%. A zatem zobowiązania ogółem mogą maksymalnie finansować w 2/3 aktywa przedsiębiorstwa, co oznacza również, że udział kapitału własnego w finansowaniu majątku nie powinien być mniejszy niż 1/3.
dr Piotr Szczepankowski, adiunkt w Wyższej Szkole Finansów i Zarządzania w Warszawie
Zobacz także: