Korekty takie mają na celu sprowadzenie wartości księgowej do wartości rynkowej. Określenie wartości firmy wymaga zatem ustalenia rynkowej wartości aktywów i zobowiązań spółki, w tym także wartości aktywów i zobowiązań pozabilansowych, które w metodzie aktywów netto były pomijane.
Jeżeli wyznacznikiem działań i podstawą oceny funkcjonowania firmy jest wartość wyznaczona metodą skorygowanych aktywów netto, to warto na bieżąco zbierać informacje o wartościach rynkowych aktywów i zobowiązań. Ułatwi to sprawniejsze zarządzanie przedsiębiorstwem.
Informacje te będą potrzebne nie tylko do wyceny, ale także pomogą podejmować decyzje dotyczące aktywów spółki - sprzedać, nie sprzedać, po tej czy po innej cenie itp. Uwzględnianie w wycenie aktywów i zobowiązań pozabilansowych wymusza bieżącą ich kontrolę.
Jest to bardzo ważne dla bezpieczeństwa spółki, gdyż często zobowiązania pozabilansowe są „ignorowane” - nie trzeba ich przecież spłacać, podczas gdy w rzeczywistości wiąże się z nimi duże ryzyko dla firmy - konieczność spłaty może się pojawić w najmniej oczekiwanym momencie.
Podstawowym problemem, z jakim można się spotkać przy wycenie tą metodą, jest zebranie informacji o wartości rynkowej składników majątku przedsiębiorstwa - wykorzystuje się w tym celu wyceny rzeczoznawców majątkowych, choć ze względu na koszty zwykle zleca się wyceny nieruchomości.
Inne aktywa trwałe możesz szacować na podstawie cen podobnych aktywów - źródłem mogą być ogłoszenia czy oferty sprzedaży albo korygując cenę zakupu o efekt zużycia. Jeżeli firma posiada akcje/udziały w spółkach zależnych, to do określenia ich wartości powinno się dokonać wyceny spółki zależnej.
W wycenie metodą skorygowanych aktywów netto uwzględnia sie też składniki majątku, których wartość księgowa jest 0 - zostały całkowicie umorzone - ale w dalszym ciągu są wykorzystywane, czyli posiadają pewną wartość. Zwykle problematyczna staje się wycena wartości niematerialnych i prawnych, np. prawa do projektów, wynalazków. Jeżeli dane prawo można sprzedać, to należy przeanalizować, jaką cenę można za to uzyskać. Jeżeli nie da się go sprzedać, to najlepszym sposobem będzie obliczenie, ile firma straciłaby, gdyby tego prawa nie miała, lub jakie korzyści dzięki niemu uzyskasz.
Zauważmy, że korekta wartości dotyczy nie tylko aktywów trwałych, ale także obrotowych - przykładowo: jaka jest jakość należności firmy, czy nie ma wśród nich należności zagrożonych, czy w magazynach nie znajdują się zapasy niezbywalne. Dotyczy także zobowiązań, np. czy kontrahent, któremu firma zalega z płatnościami, nie wystawił noty odsetkowej - powiększy to wartość zobowiązań, jaka jest rynkowa wartość wyemitowanych przez firmę obligacji.
Po stronie zobowiązań należy sprawdzić, czy istnieją zobowiązania sporne, jaka jest wartość rynkowa zobowiązań warunkowych i pozabilansowych - skorygowana przy uwzględnieniu ryzyka spłaty itd.
Przykład: Wyobraźmy sobie sytuację, kiedy firma sprzedaje składnik majątku za cenę wyższą od wartości księgowej, ale niższą od wartości rynkowej - daje upust kontrahentowi:
wartość aktywów netto wzrośnie, gdyż wygenerowany zostanie zysk ze sprzedaży, ale
wartość skorygowanych aktywów netto spadnie, ponieważ wyższa wartość składnika majątku została „zamieniona" na należności czy środki pieniężne o niższej wartości.
Kolejne 2 metody raczej nie są wykorzystywane do określenia wartości firmy do celów strategicznych, ale bywają przydatne do oszacowania wartości składników majątku firmy - kiedy na przykład nie masz dostępu do wystarczających danych rynkowych.
W szczególnych przypadkach celem strategicznym może być uzyskanie jak najwyższej wartości likwidacyjnej, np. jeżeli właściciele planują wyjść z inwestycji w firmę poprzez jej likwidację.
Julita Zdończyk
Zobacz także:
