Pracodawca ma prawo sprawdzić trzeźwość pracownika

Wynikający z przepisów prawa oraz z zasad współżycia społecznego obowiązek pracownika zachowania trzeźwości w czasie pracy należy do podstawowych obowiązków pracownika i ciąży na nim nie tylko wówczas, gdy wykonuje on pracę w siedzibie zakładu pracy, lecz także wtedy, gdy przebywa w jakimkolwiek innym miejscu w czasie przeznaczonym na wykonywanie pracy.

Jeśli pracodawca zauważy, że jego pracownik prawdopodobnie znajduje się pod wpływem alkoholu, powinien odsunąć go od razu od wykonywania pracy. Taki obowiązek nakłada na niego art. 17 ust. 1 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Zgodnie z nim kierownik zakładu pracy lub osoba przez niego upoważniona mają obowiązek niedopuszczenia do pracy pracownika, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że stawił się on do pracy w stanie po użyciu alkoholu albo spożywał alkohol w czasie pracy. Okoliczności stanowiące podstawę decyzji powinny być podane pracownikowi do wiadomości.

Zgodnie z art. 17 ust. 3 ustawy na żądanie kierownika zakładu pracy, osoby przez niego upoważnionej, a także na żądanie pracownika, co do którego zachodzi uzasadnione podejrzenie, że stawił się on do pracy w stanie po użyciu alkoholu albo spożywał alkohol w czasie pracy, badanie stanu trzeźwości pracownika przeprowadza uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego. Zabiegu pobrania krwi dokonuje fachowy pracownik służby zdrowia. Do badania stanu trzeźwości stosuje się przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 6 maja 1983 r. w sprawie warunków i sposobu dokonywania badań na zawartość alkoholu w organizmie.

Pracodawca nie może zmusić pracownika do zbadania go alkomatem – będzie to naruszenie jego dóbr osobistych. Dlatego w takiej sytuacji warto wezwać Policję. Trzeba jednak pamiętać, że policja również nie może w takim przypadku zastosować przymusu bezpośredniego, chyba że istnieje podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia przez pracownika. W przypadku sporu na linii pracodawca-pracownik sąd może wziąć pod uwagę, że pracownik odmówił poddania się badaniu, może to jednak nie wystarczyć do uznania jego winy. Dlatego warto zawczasu sporządzić również protokół zdarzenia, wskazując w nim przesłanki mające świadczyć o nietrzeźwości pracownika (te mogą być różne np. zaburzenia mowy, ruchu, alkoholowy oddech). Warto przywołać jak największą liczbę świadków. Ich podpisy powinny znaleźć się pod protokołem.