Dyżur medyczny to nie to samo, co normalny czas pracy

Godziny dyżuru lekarza muszą być zapisane w harmonogramie pracy. Nie można rozliczyć ich jako normalny czas pracy. Takie wynika z wyroku Sądu Najwyższego (I PK 11/13).

Lekarz Krzysztof L. był zatrudniony w wojewódzkim szpitalu specjalistycznym w S. na pełnym etacie. Wykonywał pracę w normalnym wymiarze czasu pracy przewidzianym ustawowo dla pracowników medycznych – 7 godzin 35 minut na dobę i 37 godzin 55 minut tygodniowo. Lekarze w szpitalu w S. kilka razy w miesiącu mieli wyznaczane dyżury medyczne. Były one, zgodnie z obowiązującymi przepisami, rozliczane odrębnie od normalnego wynagrodzenia.

Lekarzom wypłacano z tego tytułu pensję z dodatkami liczonymi jak za pracę w godzinach nadliczbowych. Jednak wielokrotnie zdarzało się też, że w ciągu miesiąca nie wypracowywali oni pełnej etatowej normy czasu pracy – tzw. nominału czasu pracy. Wówczas szpital dopełniał nieprzepracowany czas etatowy godzinami wypracowanymi na dyżurach medycznych. W efekcie za część godzin dyżurowych, przewidzianych w harmonogramach czasu pracy, wypłacane było tylko normalne wynagrodzenie, bez żadnych dodatków.

Szpital nie płacił także lekarzom dyżurującym w nocy dodatku za pracę nocną. Pracodawca uznał bowiem, że zamiast tego wystarczy wypłacić podwyższony, 100% dodatek za dyżur odbywany w niedziele, święta oraz w nocy, liczony na zasadach określonych w art. 151¹ § 1 pkt 1 Kodeksu pracy.

Tymczasem obowiązujące przepisy przewidują, że pracownikom wykonującym zawód medyczny, zatrudnionym w systemie pracy zmianowej w podmiocie leczniczym wykonującym stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne przysługuje dodatek w wysokości co najmniej 65% stawki godzinowej wynagrodzenia zasadniczego za każdą godzinę pracy w porze nocnej. Krzysztof L. po ustaleniu, że za część godzin dyżurowych i nocnych nie otrzymał stosownych dodatków, pozwał szpital do sądu. Zażądał od pracodawcy:

• ponad 20 tys. zł tytułem niewypłaconych dodatków za dyżury medyczne i
• 1.200 zł z racji nieotrzymanych dodatków za pracę nocną,

wraz z należnymi odsetkami.

Sąd I instancji uwzględnił roszczenia pracownika w całości, a sąd II instancji oddalił apelację szpitala. Ostatecznie spór rozstrzygnął Sąd Najwyższy w wyroku z 13 listopada 2013 r., I PK 11/13.

Skarga kasacyjna szpitala została przez SN w całości oddalona. Sąd Najwyższy wskazał, że nie jest dopuszczalne wyznaczenie określonych godzin dyżuru medycznego dla lekarza, a potem – już po jego odbyciu– ustalenie, że część z tych godzin rozlicza się jak „zwykłe” godziny etatowe. Godziny dyżuru stanowią odrębną jednostkę czasu pracy i muszą być wydzielone w harmonogramie czasu pracy. Ponadto po ich wypełnieniu nie wolno ich zmieniać. Zabronione jest więc „dopełnianie” niedopracowanego nominału etatowego czasu pracy innymi godzinami, w tym zwłaszcza godzinami dyżuru medycznego.

Źródło: wyrok Sądu Najwyższego z 13 listopada 2013 r., I PK 11/13