Nie wszystkie systemy czasu pracy są dozwolone dla kobiet w ciąży

Kategoria: Czas pracy
Data: 27-02-2013 r.

Kodeks pracy przewiduje szereg ograniczeń dotyczących zatrudniania w niektórych systemach czasu pracy pracownicy w ciąży. W niektórych sytuacjach pracodawca będzie musiał jedynie lekko zmodyfikować obowiązujące pracownicę zasady – w innych będzie musiał przenieść ją do innej pracy lub zwolnić z wykonywania pracy.

Nie ma zakazu zatrudniania ciężarnej pracownicy w systemie równoważnym. Niemniej jednak takiej podwładnej nie można planować pracy powyżej 8 godzin na dobę. Oznacza to, że praca w dotychczasowym systemie czasu pracy przestaje się pracodawcy opłacać. Zaplanowanie pracy ponad dobową normę oznacza bowiem, że pracownica po 8 godzinach może przestać wykonywać pracę a pracodawca i tak będzie musiał za ten czas zapłacić.

Niemniej jednak, w razie zatrudnienia pracownicy w ciąży w systemie równoważnym nie ma konieczności zmieniania jej systemu czasu pracy, należy jedynie pamiętać, aby nie planować jej zadań powyżej dozwolonej normy.

Jeżeli pracodawca koniecznie chce przenieść pracownicę na inne stanowisko, może to zrobić jedynie na okres nieprzekraczający 3 miesięcy, z zastrzeżeniem, że taka praca nie będzie zagrażała kobietom w ciąży na podstawie przepisów lub orzeczenia lekarskiego. Dodatkowo praca taka musi odpowiadać kwalifikacjom pracownicy, a także nie może powodować obniżenia jej wynagrodzenia.

Pracodawca w żadnym przepadku nie może polecać pracownicy pracy powyżej 8 godzin na dobę, nawet jeżeli ona sama zgodziłaby się na takie zatrudnienie.

Przerywany system czasu pracy

Pracodawca może zatrudnić ciężarną w przerywanym systemie czasu pracy o ile ta wyrazi zgodę na taką pracę (najlepiej na piśmie). W sytuacji gdy pracownica nie zgodzi się na taką pracę należy:

  • zmienić jej rozkład czasu pracy, tak aby nie miała przerw w trakcie dnia pracy, lub
  • przenieść ją do pracy, która jest wykonywana w innym systemie, z zastrzeżeniem, że gdyby inna praca powodowała obniżenie wynagrodzenia – trzeba wypłacać dodatek wyrównawczy,
  • zwolnić ją z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

Skrócony tydzień pracy

Na pisemny wniosek pracownika może być do niego stosowany system skróconego tygodnia pracy. W takiej sytuacji dopuszczalne jest wykonywanie pracy przez mniej niż 5 dni w ciągu tygodnia, przy równoczesnym przedłużeniu dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej niż do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 1 miesiąca.

Może się zdarzyć i tak, że pracownica która zaszła w ciążę jest zatrudniona w tym systemie. W takiej sytuacji pracodawca musi dalej stosować do nie skrócony tydzień pracy ale bez możliwości planowania pracy ponad 8 godzin na dobę.

Zmiana systemu skróconego tygodnia pracy np. na podstawowy wymaga wypowiedzenia zmieniającego (które nie zawsze jest możliwe o czym w dalszej części tekstu) lub porozumienia stron.

Co więcej – ciężarna pracownica zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas nieprzepracowany w związku ze zmniejszeniem wymiaru czasu pracy.

Praca tylko w weekendy i święta

Również na prośbę pracownika może być do niego stosowany system czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta. Ponownie w takiej sytuacji można mu zaplanować pracę do 12 godzin dziennie, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 1 miesiąca. W związku z tym, jeżeli w tym systemie pracę wykonuje ciężarna – nie można jej planować pracy powyżej 8 godzin. Ponownie zmienić system czasu pracy można jedynie za jej zgodą lub w przypadku pracodawców zatrudniających co najmniej 20 pracowników – za wypowiedzeniem. W tym jednak przypadku zmiana systemu nie może być podyktowana stanem pracownicy lecz przyczynami leżącymi po stronie zakładu pracy.

Za czas niewypracowany w związku z zakazem planowania pracy ponad 8 godzin pracownica zachowuje prawo do wynagrodzenia.

Podstawa prawna:

  • art. 4 ust. 1, art. 6 ust. 1, art. 12 ust. 1, ust. 2, art. 15 ust. 1, art. 18 3b § 2 pkt 1, art. 22 1 § 1, § 2, art. 22 1 § 4, art. 25 § 1, art. 45, art. 47, art. 41, art. 52 § 1, art. 53 § 1 pkt 1 lit. a, art. 80–84, art. 87–88, art. 142, art. 148, art. 177, art. 178 § 1, art. 179, art. 185, art. 1861 § 1, art. 264 § 1, art. 265 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.).

Michał Tomaszewski


Zobacz także:

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

30 najciekawszych pytań z prawa pracy

pobierz

Różnicowanie wynagrodzeń na takich samym stanowiskach

pobierz

Dokumentacja pracownicza

pobierz

Pracownik może krytykować decyzje szefa, ale nie jego osobę

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 26081 )
Array ( [docId] => 26081 )