Bariery w komunikacji interpersonalnej mogą doprowadzić do przeinaczania treści nadawanych przez rozmówcę lub zakończyć komunikację porażką. Różnorodność ludzkich charakterów oraz doświadczenia życiowego skazuje niektóre rozmowy na niepowodzenie. Natomiast poznanie możliwych przeszkód komunikacyjnych jest cenną wiedzą, dzięki której żadna komunikacja werbalna nie sprawi nam trudności.
Relacje między ludźmi cechuje ładunek emocjonalny. Prowadzenie dyskusji w sposób schematyczny, co nie znaczy pozbawiony uczuć, nie jest łatwe. Czasem zbyt szybko dajemy ponieść się emocjom, uprzedzamy się do rozmówcy lub za wszelką ceną staramy się wszystko odnosić do własnych przeżyć. Poniższa klasyfikacja uświadomić może, co psuje komunikację werbalną i obniża jej wartość merytoryczną.
Osądzanie - prowadzi do przeniesienia uwagi na osobę, którą zamiast słuchać, zaczynamy oceniać.
Do najpopularniejszych zachowań osądzających, zalicza się:
- obrażanie,
- krytykowanie,
- orzekanie (polega na wypowiadaniu zdań na temat drugiej osoby z pełnym przekonaniem, że są prawdą absolutną, np.: „Ty w ogóle nie jesteś zainteresowany moimi uczuciami!”),
- chwalenie, w celu zmanipulowania (polega na przekazaniu w jednym zdaniu komplementu, po to tylko, żeby zaraz zmanipulować osobę, np.: „Jesteś taki inteligentny, że na pewno rozumiesz, co próbuję Ci powiedzieć”. Dobre słowo w tej sytuacji nie ma znaczenia, ponieważ nie jest celem naszej wypowiedzi).
Decydowanie za innych - sprawia, że stajemy się nadopiekuńczy, a wręcz uciążliwi wobec naszego dyskutanta. Pozbawimy rozmówcy prawa decydowania o sobie i popełniania błędów. Zachowujemy się następująco:
- grozimy, mówiąc: „Jeżeli postąpisz inaczej, to…”,
- moralizujemy, np.: „Ja na Twoim miejscu, postanowiłabym inaczej”,
- rozkazujemy,
- zadajemy wścibskie pytania, np. „Z kim rozmawiałeś?”.
Ignorowanie cudzych problemów - to postawa bardzo egoistyczna i niezwykle utrudniająca komunikację interpersonalną. Staramy się nie przejmować rozterkami innych w obawie, że przejmiemy ciężar odpowiedzialności za nie. Uciekając od słuchanie o kłopotach rozmówcy, robimy następujące rzeczy:
- doradzamy;
- zmieniamy temat;
- logicznie argumentujemy, czyli pozbawiamy wartości emocjonalnej sprawę, która opiera się na uczuciach. Podpowiadanie logicznych rozwiązań nie sprawdza się, gdy potrzebna jest pomoc indywidualna. Czasem wystarczy wysłuchać rozmówcy, a nie oferować gotowego rozwiązania;
- pocieszamy, odciągając uwagę od problemu.
Zobacz także:
