Pracownica, nie później niż 14 dni po porodzie, może złożyć pisemny wniosek o udzielenie jej, bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze, a bezpośrednio po nim – urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze.
Formalnie uprawnienie do skorzystania z dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego nie zależy od rodzaju umowy o pracę, czy długości zatrudnienia po porodzie, a zatem może z niego skorzystać również pracownica zatrudniona na czas zastępstwa nieobecnego pracownika. Pracodawca natomiast musi uwzględnić wniosek pracownicy.
Jednak w praktyce uprawnienie to jest limitowane terminowym zatrudnieniem (umowa na zastępstwo rozwiązuje się z chwilą powrotu do pracy zastępowanego pracownika). Wszystkie te urlopy są bowiem ściśle powiązane z trwającym stosunkiem pracy – pracownica może z nich korzystać jedynie do czasu, dopóki trwa jej umowa o pracę.
Z chwilą, gdy zatrudnienie ustaje (np. z upływem czasu, na jaki była zawarta umowa terminowa), pracownica traci prawo do dalszej części urlopu, przypadającej po dniu ustania stosunku pracy.
Przykład:
Pracownica zatrudniona na czas usprawiedliwionej nieobecności innego pracownika 7 sierpnia 2013 r. urodziła dziecko i wystąpiła do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie, bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze i urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze. Zastępowana pracownica do 17 stycznia 2014 r. ma udzielony urlop rodzicielski (26 tygodni), dodatkowo ma do wykorzystania 21 dni urlopu wypoczynkowego za 2012 rok i 26 dni urlopu wypoczynkowego za 2013 rok – jednak na dzień dzisiejszy pracodawca nie wie, w jakim wymiarze będzie chciała wykorzystać urlop wypoczynkowy.
W opisanej sytuacji, nie można precyzyjnie określić daty powrotu do pracy pracownicy zastępowanej (czyli daty ustania stosunku pracy zastępującej pracownicy). Może ona bowiem np.:
- po urlopie rodzicielskim wrócić do pracy nie korzystając z urlopu wypoczynkowego,
- bezpośrednio po urlopie rodzicielskim wykorzystać urlop wypoczynkowy za lata 2012, 2013 i 2014, lub
- zrezygnować z części urlopu rodzicielskiego i wrócić do pracy przed 17 stycznia 2014 r.
W związku z powyższym należy uwzględnić wniosek pracownicy zastępującej i jednocześnie poinformować ją, że z chwilą powrotu do pracy pracownicy zastępowanej jej umowa o pracę ustanie z upływem czasu, na jaki została zawarta. Z tym dniem zakończy ona korzystanie z urlopu dodatkowego macierzyńskiego lub rodzicielskiego (w zależności od tego, kiedy do pracy wróci pracownica zastępowana).
Podstawa prawna: art. 1791, art. 1793 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94).
Katarzyna Wrońska-Zblewska, prawnik, specjalista prawa pracy
Zobacz także:
Wzory dokumentów kadrowych związanych z udzielaniem urlopów
rodzicielskich, jak również dodatkowych urlopów macierzyńskich wraz z
ich dokładnym omówieniem publikujemy w poradniku „Dokumentacja kadrowa”.
