Stan zatrudnienia na 1 stycznia danego roku decyduje o formie działalności socjalnej, jaką pracodawca będzie objęty w tym roku. Jednak nawet zatrudniając co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty można się zwolnić z obowiązku tworzenia ZFŚS.
Jeżeli pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty na dzień 1 stycznia danego roku, co do zasady, zobowiązany jest tworzyć zakładowy fundusz świadczeń socjalnych.
Można zrezygnować z ZFŚS
Chociaż utworzenie funduszu opłaca się ze względu na możliwe oszczędności na podatku i składce, pracodawca może podjąć decyzję o nietworzeniu go lub jego likwidacji (jeśli fundusz socjalny już działa w firmie) lub też o ograniczeniu wysokości odpisu (możliwe jest również podwyższenie ustawowego odpisu).
Większy pracodawca nie może wybrać wypłaty świadczenia urlopowego zamiast tworzenia ZFŚS. Nawet jeśli zdecyduje się na odstąpienie od tworzenia ZFŚS, nie może w zamian wypłacać pracownikom świadczenia urlopowego.
Rezygnacja w przepisach wewnętrznych
Tryb rezygnacji uzależniony jest od tego, jakie akty prawa wewnątrzzakładowego obowiązują u pracodawcy (układ zbiorowy pracy czy regulamin wynagradzania) oraz czy w firmie działają związki zawodowe.
Bez względu bowiem na to, czy pracownicy objęci są układem zbiorowym pracy czy też stosuje się do nich regulamin wynagradzania, zapisy o nietworzeniu ZFŚS muszą się znaleźć w tych przepisach. Nie wystarczy w tym przypadku zapis w regulaminie działalności socjalnej (jeśli fundusz działa już w danym zakładzie).
Rezygnację z ZFŚS trzeba uzgodnić
Ze względu na określony w ustawie tryb rezygnacji z tworzenia ZFŚS (obowiązkowy zapis w tej sprawie w przepisach wewnętrznych) pracodawca nie może podjąć decyzji w tym zakresie samodzielnie. Zmiany w
układzie zbiorowym pracy oraz regulaminie wynagradzania wprowadzające zapis o nietworzeniu funduszu socjalnego
wymagają bowiem uzgodnienia z:
Podstawa prawna:
- art. 16, art. 94 pkt 8 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.),
- art. 3, art. 4 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 592 ze zm.).
Emilia Wawrzyszczuk
Zobacz także: