Kiedy pracownik może wstrzymać się od pracy ze względów bezpieczeństwa

Data: 31-08-2012 r.

W niektórych sytuacjach pracownikowi przysługuje prawo do powstrzymania się od wykonywania określonej pracy ze względów bezpieczeństwa. Może to zrobić między innymi gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom.

Pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, jeżeli:

  • warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo
  • gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom.

Aby pracownik mógł powstrzymać się od wykonywania pracy muszą łącznie być spełnione dwie przesłanki: brak bezpiecznych warunków pracy oraz bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia.

Jeżeli dojdzie do wymienionych wyżej sytuacji, pracownik ma prawo oddalić się z miejsca pracy i ma obowiązek zawiadomić o tym przełożonego. Co więcej, pracodawca nie może stosować żadnych sankcji ani negatywnych konsekwencji wobec pracownika, który w ww. przypadkach oddalił się z miejsca występowania zagrożenia dla życia i zdrowia.

Pracownik ma prawo do wynagrodzenia za czas powstrzymania się od wykonywania pracy. Wynagrodzenie to, w odróżnieniu od wynagrodzenia za czas przestoju – nie jest limitowane. Przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia za czas powstrzymania się od wykonywania pracy mają zastosowanie zasady określone w § 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy.

 

Przy ustalaniu wynagrodzenia za czas zwolnienia od pracy oraz za czas niewykonywania pracy, gdy przepisy przewidują zachowanie przez pracownika prawa do wynagrodzenia, mają zastosowanie zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop, a składniki wynagrodzenia ustalane w wysokości przeciętnej oblicza się z miesiąca, w którym przypadło zwolnienie od pracy lub okres niewykonywania pracy.

Pracownik może też, zawiadamiając wcześniej pracodawcę, powstrzymać się od wykonywania pracy, która wymaga szczególnej sprawności psychofizycznej w przypadku, gdy jego stan psychofizyczny nie zapewnia bezpiecznego wykonywania pracy i stwarza zagrożenie dla innych osób. Chodzi tu na przykład o kierowcę, który ma przejściowe problemy ze wzrokiem.

Powyższych zasad nie stosuje się wobec pracowników, którzy zawodowo zajmują się ratowaniem życia ludzkiego lub mienia, jak np. ratowników czy strażaków.

W orzecznictwie wskazuje się, że pracownik ma nie tylko prawo, ale i obowiązek powstrzymania się od wykonywania pracy. Jak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 stycznia 1998 r. (I PKN 405/97) powstrzymywanie się od wykonywania pracy zagrażającej zdrowiu pracownika może stanowić przedmiot pracowniczego obowiązku dbałości o dobro pracodawcy, wynikający z art. 100 § 2 pkt 4 Kodeksu pracy.

Warto też wspomnieć, że pracownik może nie tylko powstrzymać się od wykonywania pracy w razie, gdy w firmie brak jest bezpiecznych warunków pracy i stwarzają one zagrożenie dla życia i zdrowia, ale jeśli pracodawca lekceważy te zagrożenia pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków przez pracodawcę.

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

30 najciekawszych pytań z prawa pracy

pobierz

Różnicowanie wynagrodzeń na takich samym stanowiskach

pobierz

Dokumentacja pracownicza

pobierz

Pracownik może krytykować decyzje szefa, ale nie jego osobę

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 26806 )
Array ( [docId] => 26806 )