Jak zgodnie z prawem zatrudnić obywatela Ukrainy

Data: 12-09-2016 r.

Liczba cudzoziemców zatrudnianych w Polsce stale wzrasta. Coraz więcej pośród nich to obywatele Ukrainy. Warto więc poznać zasady ich zatrudniania, a także opodatkowania uzyskiwanych przez nich w Polsce dochodów.

Cudzoziemiec, który przekracza granicę, jest obowiązany posiadać m.in. ważny dokument podróży, a także ważną wizę lub inny ważny dokument uprawniający go do wjazdu na terytorium RP i do pobytu na tym terytorium, jeżeli są wymagane.

Oprócz wizy obywatel Ukrainy potrzebuje zezwolenia na pracę. Zezwolenie na pracę, na wniosek podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi, jest wymagane m.in. w przypadku, gdy cudzoziemiec:

wykonuje pracę na terytorium RP na podstawie umowy z podmiotem, którego siedziba lub miejsce zamieszkania albo oddział, zakład lub inna forma zorganizowanej działalności znajduje się na terytorium RP;
w związku z pełnieniem funkcji w zarządzie osoby prawnej wpisanej do rejestru przedsiębiorców lub będącej spółką kapitałową w organizacji przebywa na terytorium RP przez okres przekraczający łącznie 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy,
wykonuje pracę u pracodawcy zagranicznego i jest delegowany na terytorium RP na okres przekraczający 30 dni w roku kalendarzowym do oddziału lub zakładu podmiotu zagranicznego albo podmiotu powiązanego.

W tym przypadku zezwolenie na pracę wydaje wojewoda właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi (art. 88b ust. 1 pkt 1 ustawy o promocji zatrudnienia).

Umowa o pracę obywatela Ukrainy

Zakres opodatkowania w Polsce przychodów ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych określa art. 12 oraz art. 11 ustawy o PIT. Natomiast, jak wynika z art. 15 ust. 1 i 2 konwencji między Rządem RP Polskiej a Rządem Ukrainy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzona w Kijowie 12 stycznia 1993 r., płace, uposażenia i inne podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w jednym państwie osiąga z pracy najemnej, podlegają opodatkowaniu tylko w tym państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, to osiągane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim państwie.

Przykład:

Pan X jest podatnikiem na Ukrainie i posiada status rezydenta podatkowego Ukrainy. Jest zatrudniony w Polsce i na Ukrainie. Jego rodzina, tj. żona i dzieci mieszkają w Polsce. A zatem, Pan X na Ukrainie mieszka i pracuje, przy czym jednocześnie jego żona i dzieci mieszkają w Polsce. W tym przypadku, zdaniem dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, ściślejsze związki gospodarcze i osobiste łączą podatnika z Polską. Podkreśla się, że sam wyjazd za granicę nie oznacza automatycznie zmiany rezydencji podatkowej. Zmiana miejsca zamieszkania powinna być równoznaczna z przeniesieniem za granicę tzw. ośrodka interesów życiowych. Znaczy to tyle, że nie można przyjąć, że w tym przypadku podatnik posiada miejsce zamieszkania na Ukrainie skoro w Polsce pozostawił najbliższą rodzinę (żonę i dzieci). W konsekwencji podatnik posiada miejsce zamieszkania dla celów podatkowych na terytorium Polski i podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, tj. podlega opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów z uwzględnieniem konwencji polsko-ukraińskiej (patrz: interpretacja indywidualna z 17 września 2012 r., sygn. IPPB4/415-515/12-4/SP).

Podstawa prawna:

Art. 2, art. 23, art. 60 ust. 1 pkt 5 i 6, art. 64 i art. 78 ustawy z 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz.U. z 2013 r. poz. 1650 ze zm.).
Art. 87 ust. 1 i 2, art. 88 ust. 1 i 2, art. 88a, art. 88h, art. 88i, art. 90a ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 645 ze zm.).
Art. 3 ust. 1–2a, art. 4a, art. 29 ust. 1 i 2, art. 41 i 42 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Art. 4 ust. 1 i 2, art. 14 ust. 1 i 2, art. 15 ust. 1 i 2, art. 17 ust. 1, 2 i 3 konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Ukrainy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzona w Kijowie 12 stycznia 1993 r. (Dz.U. z 1994 r. nr 63, poz. 269 ze zm.).

Sławomir Liżewski, specjalista w zakresie prawa gospodarczego

Zobacz także:

Tagi: umowa o pracę