Wiek przedemerytalny słabiej chroni przed wypowiedzeniem zmieniającym

Autor: Monika Frączek

Data: 18-06-2014 r.

Pracownikowi w wieku przedemerytalnym nie można wypowiedzieć umowy. Od tej zasady jest jednak kilka wyjątków. Wypowiedzenia można dokonać, gdy zmieniają się zasady dotyczące wynagradzania większej grupy pracowników, a także wtedy, gdy pracodawca zatrudniający co najmniej 20 osób redukuje etaty z przyczyn niedotyczących zakładu.

Pracodawca nie może wypowiedzieć pracownikowi umowy o pracę, jeśli:

brakuje mu nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego i
okres zatrudnienia (staż pracy) umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.

Ten ostatni warunek dotyczy co do zasady tylko osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r., ponieważ w przypadku osób młodszych nie ma wymogu posiadania odpowiedniego okresu składkowego i nieskładkowego – aby przejść na emeryturę, wystarczy samo osiągnięcie wieku emerytalnego.

Wiek przedemerytalny chroni także przed wypowiedzeniem warunków pracy lub płacy (zmieniającym). Jednak w tym przypadku ochrona jest słabsza. Mianowicie:

każdy pracodawca może wypowiedzieć warunki pracy lub płacy osobie w wieku przedemerytalnym, jeśli wypowiedzenie to jest konieczne ze względu na:

– wprowadzenie nowych zasad wynagradzania dotyczących wszystkich pracowników albo tej grupy pracowników (np. całego działu, wszystkich kierowców), do której pracownik należy, lub

– stwierdzoną orzeczeniem lekarskim utratę zdolności do dotychczasowej pracy albo

– niezawinioną utratę uprawnień niezbędnych do jej wykonywania;

te 3 przypadki wynikają wprost z art. 43 kp i dotyczą wszystkich pracodawców; w tych sytuacjach przepisy nie przewidują wyrównania pracownikowi wynagrodzenia do końca okresu ochronnego;

pracodawca zatrudniający co najmniej 20 pracowników może wypowiedzieć pracownikowi w wieku przedemerytalnym warunki pracy lub płacy z przyczyn niedotyczących pracownika (np. z powodu likwidacji stanowiska) na podstawie tzw. ustawy o zwolnieniach grupowych; w tym wypadku jeśli po zmianie pracownik miałby zarabiać mniej niż dotychczas, wówczas aż do końca ochrony przedemerytalnej musi otrzymać odpowiedni dodatek wyrównawczy.

Jeśli pracownik nie przyjmie nowych warunków, umowa o pracę rozwiąże się z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia. Jeżeli jednak sąd uznał, że pracodawca (bez żadnego dodatkowego powodu) zaproponował specjalnie bardzo niekorzystne warunki tylko po to, aby pracownik je odrzucił i umowa się rozwiązała, może to uznać za próbę obejścia zakazu zwalniania pracownika chronionego.

Podstawa prawna:

art. 36 § 1, art. 39, art. 40 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.),
art. 1, art. 5, art. 8, art. 10 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. z 2003 r. nr 90, poz. 844 ze zm.).

Monika Frączek

Zobacz także:

Tagi: ochrona przedemerytalna, wypowiedzenie zmieniające