Poznaj skutki złamania zakazu konkurencji przez członka rady nadzorczej

Zgodnie z art. 56 ustawy Prawo spółdzielcze członkowie rady i zarządu nie mogą zajmować się interesami konkurencyjnymi wobec spółdzielni, a w szczególności uczestniczyć jako wspólnicy lub członkowie władz przedsiębiorców prowadzących działalność konkurencyjną wobec spółdzielni.

WAŻNE: Naruszenie zakazu konkurencji stanowi podstawę odwołania członka rady lub zarządu.

Naruszenie zakazu konkurencji stanowi podstawę odwołania członka rady lub zarządu oraz powoduje inne skutki prawne przewidziane w odrębnych przepisach. W wypadku naruszenia przez członka rady nadzorczej zakazu konkurencji rada może podjąć uchwałę o zawieszeniu członka tego organu w pełnieniu czynności. Statut określa termin zwołania posiedzenia organu, który dokonał wyboru zawieszonego członka rady. Powyższy organ rozstrzyga o uchyleniu zawieszenia bądź odwołaniu zawieszonego członka rady.

Co to jest działalność konkurencyjna

Zwrot interesy konkurencyjne może być prawidłowo rozumiany i zastosowany tylko w okolicznościach konkretnej sprawy i po dokonaniu stosownych ustaleń co do danych i przesłanek rozstrzygających o istnieniu stosunku konkurencji. Oczywistym jest, że prowadzenie interesów czy działalności pokrywających się z przedmiotem działalności gospodarczej spółdzielni stanowi konkurencję.

Z orzecznictwa sądowego wynika, że pod pojęciem działalności konkurencyjnej rozumie się też posiadanie udziałów lub zasiadanie we władzach podmiotów gospodarczych prowadzących działalność konkurencyjną wobec działalności spółdzielni, polegającą na przykład na:

• zabieganiu o te same tereny inwestycyjne,
• wynajmowaniu na tym samym terenie lokali użytkowych,
• negocjowaniu warunków umów z tymi samymi podmiotami świadczącymi usługi.

Zawieszenie w pełnionych czynnościach

Zgodnie z art. 56 § 4 ustawy Prawo spółdzielcze w wypadku naruszenia przez członka rady nadzorczej zakazu konkurencji rada może podjąć uchwałę o zawieszeniu członka tego organu w pełnieniu czynności.

W wypadku naruszenia przez członka rady nadzorczej zakazu konkurencji rada może podjąć uchwałę o zawieszeniu członka tego organu w pełnieniu czynności.

Statut określa termin zwołania posiedzenia organu, który dokonał wyboru zawieszonego członka rady. Powyższy organ rozstrzyga o uchyleniu zawieszenia bądź odwołaniu zawieszonego członka rady. Zawieszenie w pełnionych czynnościach polega na tym, że w przypadku podjęcia takiej decyzji członek rady wprawdzie nadal formalnie jest członkiem rady nadzorczej spółdzielni, ale nie może sprawować tej funkcji, a zatem nie przysługują mu uprawnienia związane ze sprawowaną funkcją, ale też żadne obowiązki, jakie dotychczas wykonywał.

Zawieszony członek rady nadzorczej nie bierze też udziału w posiedzeniach rady nadzorczej spółdzielni.  Przepisy wprost nie regulują skutków zawieszenia członka rady nadzorczej, w tym kwestii należnego mu wynagrodzenia w okresie zawieszenia. Bezsprzecznie należy przyjąć jednak, że zawieszenie to brak wykonywania obowiązków członka rady, czyli świadczenia pracy na rzecz spółdzielni mieszkaniowej.

UWAGA: Zawieszonemu członkowi rady nadzorczej to wynagrodzenie w okresie zawieszenia nie przysługuje.

Ponadto przyjmuje się, że znaczenie też ma obiektywna przesłanka, po czyjej stronie leży przeszkoda w świadczeniu pracy. Tymczasem w przedmiotowej sprawie niemożność świadczenia pracy leży po stronie zawieszonego członka rady nadzorczej, to on bowiem złamał zakaz konkurencji.

Podjęcie decyzji przez walne zgromadzenie

Kolejną decyzją wobec zawieszonego członka rady nadzorczej spółdzielni może być jego odwołanie. Z tą chwilą członek rady nadzorczej przestaje być członkiem. Jeśli zostanie uchylone jego zawieszenie, członek rady nadzorczej podejmuje dalsze sprawowanie swojej funkcji.

Walne zgromadzenie podejmuje decyzje w drodze uchwały. Zarząd zwołuje walne zgromadzenie przynajmniej raz w roku w ciągu 6 miesięcy po upływie roku obrachunkowego.  Może je zwołać także na żądanie rady nadzorczej  – przynajmniej jednej dziesiątej, nie mniej jednak niż trzech członków, jeżeli uprawnienia tego nie zastrzeżono w statucie dla większej liczby członków. 

Zatem wybór i odwołanie członka rady nadzorczej to nic innego jak uchwała walnego zgromadzenia w tej sprawie, która w przypadku gdy walne zgromadzenie podzielone jest na części, musi być poddane pod głosowanie wszystkich części zgromadzenia. Nie jest więc możliwy ani wybór, ani odwołanie członka rady nadzorczej spółdzielni tylko przez daną część walnego zgromadzenia.