Kto zapłaci za uszkodzony pojemnik na śmieci

W ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach znajduje się zapis, że gmina ma ogólny obowiązek zapewnienia czystości i porządku na swoim terenie i stworzenia warunków niezbędnych do ich utrzymania.

Ale w tej samej ustawie znajduje się też paragraf mówiący o tym, że obowiązek wyposażenia nieruchomości w pojemniki do zbierania odpadów komunalnych ciąży na właścicielu nieruchomości. Pojęcie właściciela nieruchomości obejmuje też współwłaścicieli, użytkowników wieczystych oraz jednostki organizacyjne i osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu, a także inne podmioty władające nieruchomością.

Nie oznacza to jednak, że w każdej gminie w Polsce to właściciele nieruchomości muszą, po przejęciu obowiązków związanych z gospodarką odpadami komunalnymi przez gminę, samodzielnie dokonać zakupu pojemników. Przepisy ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach dopuszczają świadczenie przez gminę usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, za dodatkową opłatą. A do takich usług można zaliczyć dostarczenie pojemników do zbierania odpadów oraz ich mycie. Część z gmin w Polsce wpisała do specyfikacji istotnych warunków zamówienia (SIWZ) obowiązek dostarczenia przez oferenta pojemników na odpady komunalne. Niektóre z gmin same zakupiły takie pojemniki i udostępniły je (odpłatnie) właścicielom nieruchomości.

A zatem wracając do odpowiedzi na pytanie - jeżeli pojemnik uszkodziła firma odbierająca odpady od właścicieli nieruchomości, to sposób dalszego postępowania związanego ze zgłoszeniem i ubieganiem się o usunięcie szkody zależeć będzie od tego, jak konkretna gmina rozwiązała kwestię dostarczenia pojemników do gromadzenia odpadów. Istnieją trzy warianty (podane w ramkach).

Jeżeli gmina przekazała obowiązek wyposażenia nieruchomości w pojemniki do gromadzenia odpadów właścicielom nieruchomości, to roszczeń za uszkodzony pojemnik należy dochodzić bezpośrednio od firmy, która go uszkodziła. Obowiązuje w tym przypadku reguła prawa cywilnego określona w art. 415 Kodeksu cywilnego: „Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia”.

Jeżeli w umowie pomiędzy gminą a wybraną w przetargu firmą odbierającą odpady komunalne od właścicieli nieruchomości jest zapis, że to firma wywozowa musi dostarczyć pojemniki na śmieci, to pojemniki te są własnością tej firmy. Dlatego to ona powinna wymienić uszkodzony kontener. Z reguły we wspomnianej umowie znajdują się zapisy mówiące o tym, w jakim terminie firma ma obowiązek to zrobić.

Najczęściej to właściciel nieruchomości powinien zgłosić informację o uszkodzeniu pojemnika do gminy lub bezpośrednio do firmy odbierającej odpady komunalne. Na stronach internetowych gminy lub związku międzygminnego powinny znajdować się informacje na temat terminu i sposobu rozwiązania problemu. Przykładowo, może tam widnieć taki zapis: „Firma naprawi lub wymieni pojemnik, kontener niezwłocznie po otrzymaniu informacji od związku międzygminnego lub od mieszkańca (nie później niż w najbliższym dniu przypadającym na wywóz odpadów komunalnych z danej nieruchomości, na której znajduje się zgłoszony pojemnik lub kontener). Firma dokona wymiany pojemnika lub kontenera natychmiast, jeśli uszkodzenie:

• stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia ludzkiego,
• stanowi zagrożenie dla środowiska,
• uniemożliwia zbieranie odpadów komunalnych.

Gmina zakupiła pojemniki i udostępniła je (odpłatnie/nieodpłatnie) właścicielom nieruchomości. Jeśli gmina przeniosła (wraz z opłatą) prawa własności na właściciela nieruchomości, to mamy do czynienia z sytuacją opisaną w wariancie I. Jeśli zaś pojemnik pozostaje własnością gminy, to informację o jego uszkodzeniu należy zgłosić do gminy i to ona ma prawo dochodzić roszczeń z tytułu powstania szkody od winowajcy.