Jeśli nie wyeliminujemy spalin samochodowych z miejsc, w których najczęściej przebywamy, nie unikniemy ciężkich chorób. Te zanieczyszczenia są groźniejsze dla życia niż nawet mega emisja CO2.
Według badań – w tunelach, przy ulicach szczelnie odgrodzonych od szerszego otoczenia przez zabudowę, na parkingach samochodowych, czy w okolicach stacji benzynowych stężenie zanieczyszczeń jest niekiedy kilkanaście razy większe niż średnia dla całego miasta. Co prawda, już w odległości 50 m od drogi poziom zanieczyszczeń w gruncie spada, ale powietrze jest szkodliwe nawet 500 m od drogi.
– Miejsca najbardziej zanieczyszczone znajdują się w pobliżu dużych natężeń ruchu, gdzie pojazdy zatrzymują się i ruszają, bądź przemieszczają się z małymi prędkościami. Pamiętajmy, że największa emisja ma miejsce po uruchomieniu silnika, gdy nie jest on jeszcze w pełni rozgrzany. W zabudowie miejskiej występują gorsze warunki rozpraszania spalin niż na drogach szybkiego ruchu, zwłaszcza poza terenem zabudowanym.
Miasta obfitują w miejsca, w których warunki zabudowy ulic utrudniają szybkie rozproszenie zanieczyszczeń – tam, gdzie zwarta zabudowa tworzy „kaniony” uliczne, dochodzi do kumulacji toksyn – wyjaśnia prof. Stanisław Gawroński ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
Brak obwodnic, więcej spalin
Wśród miast europejskich, Warszawa należy do liderów pod względem liczby samochodów na tysiąc mieszkańców. Na razie nie ma ani oficjalnych planów, ani decyzji o ograniczeniu ruchu pojazdów w centrum. Nie ma też tablic z informacjami o pomiarach poziomu zanieczyszczeń, choć w innych miastach Polski (Katowicach, Wrocławiu, Poznaniu) są one już od dawna. Kiedyś Warszawa była pełna lip. Teraz dużą ich część wycięto, z powodu zniszczeń spowodowanych przez zanieczyszczenia. Stołeczne śródmieście to obecnie teren o najbardziej zatrutym powietrzu. Świadczy o tym choćby fakt zgłaszany przez weterynarzy – większość psów żyjących w centrum Warszawy umiera na raka wywołanego zanieczyszczeniami powietrza.
Dowiedz się więcej o odnawialnych źródłach energii
Polska znajduje się w Europie wśród pięciu krajów o najbardziej skażonym powietrzu. Według Europejskiej Agencji Środowiska (European Environment Agency – EEA) najbardziej niebezpiecznym zanieczyszczeniem powietrza są pyły zawieszone, które potrafią się unosić w powietrzu kilka godzin, kilka dni, a nawet kilka tygodni. Chodzi o mikrocząsteczki, o wielkości poniżej 100 mikrometrów. Największe wśród nich mają wielkość drobnego pyłu, wzbijanego przez porywy wiatru na morskiej plaży. Mikrocząsteczki o wielkości poniżej 10 mikrometrów – nie są w ogóle zauważane przez ludzkie oko. Wdychane z powietrzem osadzają się w nosie, w tchawicy i płucach powodując podrażnienia. Osłabiają organizm i sprzyjają infekcjom.
Samochody elektryczne lub hybrydowe albo zakazy wjazdu
W krajach zachodniej Europy wyraźnie rośnie popyt na samochody cechujące się niższą emisją, np. hybrydowe czy w ogóle elektryczne. W trosce o czystość powietrza nakłada się tam ograniczenia na właścicieli pojazdów, a ich wysokość zależna jest od wielkości emisji.
Czy firma może być „eko” i dobrze zarabiać?
Takie działania powinny również podjąć władze dużych polskich aglomeracji, np. Warszawy, dla ochrony swoich mieszkańców, zanim ktoś nie wystąpi na ścieżkę prawną i zmusi je do tego. Na Zachodzie w centrach miast wprowadza się ograniczenia ruchu kołowego. W Londynie za wjazd do centrum samochodem o pojemności do 1 tys. cm sześc. trzeba zapłacić 7 funtów, między 1 a 2 tys. cm sześc. – 15 funtów, a samochodem terenowym o pojemności powyżej 2 tys. cm sześc. – 36 funtów, czyli ok. 180 zł.
Krzysztof Polak
Zobacz także:
