W ramach działań na rzecz obniżenia kosztów funkcjonowania szpitali wprowadzano programy naprawcze. Jednym z ich głównych założeń była zmiana warunków wynagradzania kadry medycznej, polegająca na tym, że w miejsce umów o pracę zaczęto wprowadzać umowy cywilnoprawne, czyli kontrakty. W latach 2011–2014 (do 30 czerwca, czyli do zakończenia kontroli Izby) koszty wynagrodzeń w szpitalach wynikające z umów o pracę zwiększyły się o 3,4%, natomiast koszty umów cywilnoprawnych (w znakomitej większości lekarskich) wzrosły o niemal 14%. Średni wzrost wynagrodzeń personelu medycznego kontrolowanych szpitali (wynikający z umów o pracę i kontraktów łącznie) w badanym okresie był prawie dwukrotnie wyższy od średniego wzrostu przychodów uzyskiwanych z kontraktów zawartych przez szpitale z NFZ. I mimo że kontrakty z funduszem zwiększały się, to wzrost kosztów osobowych pochłaniał niemal całą „górkę”.
NIK: Personel medyczny pracuje ponad siły
Badania kontrolne obejmowały okres od 1 stycznia 2011 r. do 30 czerwca 2014 r. Kontrolą objęto 22 jednostki, w tym 20 SPZOZ, dla których podmiotem tworzącym były samorządy (dwie kontrole zostały przeprowadzone w ramach kontroli rozpoznawczej) oraz 2 SPZOZ nadzorowane przez ministra spraw wewnętrznych. Wszystkie badane podmioty funkcjonowały jako szpitale.
Z raportu NIK wynika, że 16 spośród 22 kontrolowanych szpitali w okresie podlegającym badaniu odnotowało ujemny wynik finansowy. To nie skłoniło ich do ograniczania wydatków na wynagrodzenia personelu medycznego, czyli żyły de facto ponad stan. Były do tego poniekąd zmuszone, bo stawały przed dylematem: albo płacimy lekarzom, albo ograniczamy świadczenia lub wręcz zamykamy oddziały. Kontrakty stopniowo zyskiwały na uznaniu w środowisku medycznym. Ich liczba w latach 2011– 2014 wzrosła o blisko 15%, a do zakończenia kontroli NIK w badanych szpitalach już dwie trzecie lekarzy było angażowanych na podstawie umów cywilnoprawnych.
Personel medyczny na kontraktach był zatrudniany zarówno w placówkach osiągających zysk, jak i tych, które miały straty. Tak więc należy wnosić, że kontrakty nie mają decydującego wpływu na sytuację finansową szpitali lub przychodni.
Zobacz także:
