Bezpłatny dowóz dziecka do szkoły jest prawem a nie obowiązkiem. Analogicznie prawem, a nie obowiązkiem jest korzystanie przez ucznia ze świetlicy. Jeśli po zakończonych zajęciach dziecko ma samo wracać do domu, dyrektor może poprosić jego rodziców o pisemną zgodę, oznaczającą przejęcie przez nich opieki.
Plan sieci publicznych szkół i granice ich obwodów przesądzają o tym, czy dziecku przysługuje bezpłatny transport do szkoły i z powrotem. Sieć ta powinna być tak zorganizowana, aby droga dziecka z domu do szkoły nie przekraczała określonych odległości. Jeżeli ten warunek nie jest spełniony, obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu (lub zwrot kosztów).
Na wniosek rodziców dziecko, może samo wracać do domu po zakończonych planowych zajęciach szkolnych, jeżeli spełnione zostaną warunki określone w art. 43 ustawy z 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym:
-
uczeń w wieku do 7 lat może korzystać z drogi tylko pod opieką osoby, która osiągnęła wiek co najmniej 10 lat. Nie dotyczy to strefy zamieszkania ucznia,
-
uczeń w wieku do 15 lat, poruszający się po drodze po zmierzchu poza obszarem zabudowanym, jest zobowiązany używać elementów odblaskowych w sposób widoczny dla innych uczestników ruchu. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotyczą drogi przeznaczonej wyłącznie dla pieszych.
Dla własnego bezpieczeństwa dyrektor szkoły może zadbać o pisemne oświadczenia rodziców uczniów, którzy samodzielnie wracają do domu. Powinien również sprawdzić, czy dziecko ma ukończone 7 lat.
Dyrektor powinien mieć pewność, że rodzice znają przepisy prawa i rozumieją swoje obowiązki wobec dziecka w tym zakresie. Dlatego oświadczenie może zostać wzbogacone o treści przypominające rodzicom przepisy art. 43 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Warto tę kwestię uregulować w porozumieniu z rodzicami a ustalenia zapisać w statucie szkoły. Rozwiązania mogą być różne dla różnych grup wiekowych.
Niedopuszczalne jest wyrażenie zgody na samodzielny powrót uczniów do domu w sytuacji, gdy zajęcia kończą się wcześniej niż przewidywał plan na dany dzień, a rodzice nie zostali o tym uprzedzeni. W czasie zaplanowanych zajęć szkolnych dyrektor ponosi za uczniów odpowiedzialność. Skrócenie zajęć w stosunku do planu nie oznacza uwolnienia się od niej, ponieważ na tyle godzin rodzic powierzył dziecko opiece szkoły. Przerwy w zajęciach uczniowie spędzają pod nadzorem nauczyciela. Wolna lekcja to przerwa w nauce (nawet jak to ostatnia lekcja) i z założenia uczniowie powinni mieć zorganizowaną opiekę.
Dyrektor może przekazać opiekę rodzicom, ale powinien ich wcześniej uprzedzić o skróceniu zajęć. Tylko wtedy rodzice mają możliwość przejęcia opieki. Rodzice mają prawo powiadomić szkołę, że nie są w stanie wcześniej przejąć opieki, wówczas dyrektor musi zapewnić takiemu dziecku nadzór w szkole.
Bożena Winczewska, kuratorium oświaty
Zobacz także:
