Porady dla nauczycieli pracujących z uczniami z rodzin dysfunkcyjnych

Problemy z prawidłowym funkcjonowaniem rodziny, w której wychowuje się uczeń może mieć różne wymiary, dlatego niekiedy szkoła nie dostrzega problemu. Ważne jednak, aby po otrzymaniu informacji o sytuacji ucznia dyrektor szkoły jak najszybciej podjął odpowiednie działania. W pierwszej kolejności o problemie muszą dowiedzieć się wychowawca klasy oraz pedagog szkolny, którzy po przeprowadzeniu wstępnej diagnozy będą mogli ocenić jego skalę i zadecydować o kolejnych krokach. Pomoc w stronę ucznia musi jednak płynąć ze strony całego grona pedagogicznego.

1. Nie oceniaj zachowania i postępowania ucznia w obecności jego kolegów i koleżanek

2. Nie żądaj od ucznia wyjawiania informacji na temat rodziny

3. Nie ignoruj usprawiedliwień, staraj się je zapamiętać i przeanalizować – czy uczeń mówi prawdę, a jeżeli nie – dlaczego kłamie?

4. Nie wymuszaj na uczniu przyznania się do winy pod groźbą odesłania do dyrektora szkoły

5. Nie obrażaj ucznia, nawet w najbardziej delikatnej formie nie wolno przekazywać mu informacji o tym, że zawiódł Twoje oczekiwania.

Powyższe porady powinny być dla nauczycieli najważniejszymi zasadami postępowania z uczniem. Muszą mieć oni świadomość, że wychowując się w rodzinie z problemami, młody człowiek ma zaniżone poczucie własnej wartości. Jeżeli dodatkowo w domu doświadcza przemocy, świat jego wartości kształtuje się inaczej niż u dzieci zaznających bezpieczeństwa i troski ze strony opiekunów.

Dysfunkcyjność nie zawsze oznacza, że uczeń doświadcza krzywdy, jednak jeżeli dla nauczycieli, dyrektora szkoły lub pedagoga szkolnego zachowanie wydaje się niepokojące – konieczne jest podjęcie działań interwencyjnych. W pierwszej kolejności do szkoły należy wezwać rodziców, z którymi porozmawia dyrektor szkoły albo pedagog szkolny. Jeżeli rozmowa nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, dyrektor szkoły ma obowiązek poinformowania o sytuacji odpowiednich organów. Uczeń musi natomiast cały czas pozostawać pod opieką pedagoga szkolnego.

Marta Wysocka, specjalistka w zakresie prawa oświatowego

• Dyrektor szkoły ma obowiązek reagowania na molestowanie seksualne
• Monitoring na korytarzu szkolnym – tak, w klasie - nie
• Za brak opieki nad uczniem nauczycielowi grozi kara dyscyplinarna