Uczniowie, ofiary przemocy wymagają szczególnej troski ze strony szkoły. Podstawowym zadaniem dla dyrektora szkoły i dla nauczycieli jest zapewnienie im poczucia bezpieczeństwa. W obowiązki dyrektora szkoły wpisuje się również podjęcie działań interwencyjnych w momencie stwierdzenia, że uczniowi dzieje się krzywda.
Nauczyciel, który stwierdzi, że uczeń doświadcza krzywdy ze strony kolegów powinien niezwłocznie poprosić go o rozmowę. Musi być jednak przygotowany, że ofiara przemocy często niechętnie odpowiada na pytania i uszanować prawo ucznia do milczenia. Nie oznacza to jednak, że problem zostaje rozwiązany, dlatego powinien dowiedzieć się o nim dyrektor szkoły, a wobec sprawców przemocy należy wyciągnąć konsekwencje. Katalog kar powinien być określony przez wewnętrzne regulacje obowiązujące w szkole.
Jak wspierać ucznia – wskazówki dla nauczycieli
Zadaniem każdego nauczyciela oraz dyrektora szkoły jest zapewnienie wszystkim uczniom bezpiecznych warunków nauki. Nie zawsze jednak informacje o przemocy w szkole są dostępne dla nauczycieli, dlatego bardzo ważne jest działanie o charakterze profilaktycznym. Uczniów należy wyposażyć w wiedzę na dwóch poziomach. Po pierwsze powinni wiedzieć w jaki sposób zachowywać się asertywnie, aby zniechęcić agresora. Po drugie ważne, by uczniowie wiedzieli, że zarówno nauczyciele, jak i dyrektor szkoły powinni wiedzieć o podobnych zajściach.
Uczeń doświadczający przemocy nie zawsze chce dzielić się swoimi przeżyciami, co powinno stanowić dla nauczycieli sygnał, że odczuwa lęk bądź zagubienie. Ważne jest, aby nie zniechęcać się i stale okazywać mu zainteresowanie, zadawać pytania, ale nie naciskać. Warto również poinformować ucznia, jakie działania wobec prześladowców podjął dyrektor szkoły. Będzie to dla ucznia sygnał, że jego problem nie został zbagatelizowany.
Zainteresowaniu uczniem powinno towarzyszyć wzmacnianie w nim poczucia własnej wartości. Dla nauczycieli istotne winno być, aby uczeń nie zamykał się w sobie i wierzył we własne siły. Należy umożliwić uczniowi odnoszenie sukcesów, wykazywanie się wiedzą lub umiejętnościami, tak aby znał swoje mocne strony.
Przeciwdziałanie przemocy – obowiązki dyrektora szkoły
Interweniowanie na agresję w szkole wpisuje się w podstawowe obowiązki dyrektora szkoły. Jeżeli nauczyciele lub uczeń poinformują go o przemocy, należy zobowiązać wychowawcę klasy do ustalenia okoliczności zdarzenia oraz poinformowania o nim rodziców ucznia prześladowanego oraz agresora. Dalsze kroki wobec ucznia wyrządzającego krzywdę powinny być określone w statucie szkoły. Wewnętrzne regulacje muszą również wskazywać, jakie konsekwencje zostaną wyciągnięte wobec agresywnego ucznia. Uczeń – ofiara musi mieć natomiast zapewnioną opiekę ze strony psychologa lub pedagoga szkolnego oraz oparcie w wychowawcy i pozostałych nauczycielach.
Marta Wysocka, specjalistka w zakresie prawa oświatowego
Zobacz także:
