Każda szkoła ma obowiązek prowadzenia działań w obszarach wspomagania, kontroli oraz ewaluacji. Ten ostatni może szczególnie sprawiać dyrektorowi szkoły trudności ze względu na zmiany w rozporządzeniu o nadzorze pedagogicznym.
Ewaluacja wewnętrzna ma na celu oceniające badanie praktyczne działań podejmowanych w szkole. Prowadzona jest w odniesieniu do zagadnień uznanych w placówce za istotne dla jej funkcjonowania oraz rozwoju. Ewaluację wewnętrzną dyrektor wspiera poprzez obserwację zajęć edukacyjnych, wychowawczych oraz opiekuńczych. Wszystkie powyższe działania określa corocznie dyrektor w planie nadzoru pedagogicznego. Uwzględnia w nim wnioski z nadzoru pedagogicznego z ubiegłego roku oraz priorytety Ministerstwa Edukacji Narodowej na rok bieżący.
Cechy ewaluacji wewnętrznej
Zgodnie z nowymi przepisami ewaluacja wewnętrzna powinna:
- być zaplanowanym zadaniem zespołowym, w którym uczestniczą nauczyciele;
- wykorzystywać narzędzia ewaluacyjne;
- obejmować swym działaniem kilka grup badawczych – pozwala to na triangulację danych czyli porównanie wyników badań pochodzących z kilku źródeł, co daje wielowymiarowy obraz funkcjonowania placówki;
- mieć jasną, przejrzystą formę raportu, pozwalającą na:
- wyciągnięcie wniosków z badań oraz ich uwzględnienie w dalszej pracy, co jest niezbędnym krokiem w rozwoju każdej placówki,
- wzięcie wyników badań pod uwagę przy prowadzeniu ewaluacji zewnętrznej.
Czynności te wymagają czasu i maksymalnego zaangażowania osób biorących udział w badaniach. Nie zawsze udaje się sprostać tak wysoko postawionym oczekiwaniom. Czasem przeprowadzone prace są wykonywane mało sumiennie i służą jedynie wypełnieniu obowiązku, a nie poznaniu rzeczywistości, wyciagnięciu wniosków oraz poprawie sytuacji w jakiej znajduje się placówka.
Trudności w ewaluacji wewnętrznej
Szkoły napotyka na trudności w przeprowadzeniu ewaluacji wewnętrznej wynikające z:
nadmiernej biurokracji,
złożoności działań, których wymaga przygotowanie narzędzi,
braku czasu na przeprowadzenie badań, ich opracowanie, porównanie oraz podsumowanie.
Cechy prawidłowej ewaluacji wewnętrznej
Rzetelnie przeprowadzona ewaluacja wewnętrzna powinna być:
przydatna w pracy – wyniki badań powinny służyć dalszemu rozwojowi szkoły/placówki tak, aby zapewniać jak najlepsze warunki rozwoju oraz nauki jej wychowankom;
wykonalna – zakres zaplanowanych działań oraz realna możliwość ich przeprowadzenia muszą umożliwić sumienność w ich realizacji;
rzetelnością – prowadzone badania powinny dawać rzeczywisty obraz funkcjonowania palców.
Prawidłowo prowadzona ewaluacja wewnętrzna pozwala znaleźć zarówno mocne, jak i słabe strony szkoły. Umożliwia to wdrożenie wniosków na podstawie zasobów placówki, a przez to skutecznej niwelować braki.
Podstawa prawna:
- rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 10 maja 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz.U. z 2013 r. poz. 560),
- rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno‑pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. z 2013 r. poz. 532),
- art.15 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.).
Jagna Niepokólczycka-Gac, pedagog, socjoterapeutka, szkoleniowiec
Zobacz także: