Samorząd uczniowski tworzą wszyscy uczniowie uczęszczający do szkoły lub placówki. Funkcje reprezentacyjne pełnią uczniowie wybrani w powszechnym, tajnym i równym głosowaniu (art. 55 ust. 1-3 ustawa o systemie oświaty). Dyrektor szkoły nie może zakazać wyboru przedstawicieli samorządu uczniowskiego, ponadto ustawa o systemie oświaty wskazuje, że samorząd może przedstawiać radzie pedagogicznej wnioski i opinie dotyczące wszystkich spraw szkoły lub placówki (art. 55 ust. 5 ustawa o systemie oświaty).
Uprawnienia samorządu uczniowskiego
Ustawa o systemie oświaty wskazuje, że przedstawiciele samorządu uczniowskiego powinni mieć możliwość wypowiadania się w sprawach, które są im najbliższe, w szczególności tych dotyczących realizacji podstawowych praw uczniów, do których należy:
- prawo zapoznania się z programem nauczania,
- prawo do jawnej oceny postępów w nauce i zachowaniu wraz z poznaniem uzasadnienia,
- prawo do organizowania życia szkolnego, umożliwiającego zachowania odpowiednich proporcji między wysiłkiem szkolnym a możliwością rozwijania własnych zainteresowań,
- prawo do tworzenia gazety szkolnej,
- prawo do organizowania kulturalnej, oświatowej, sportowej i rozrywkowej działalności szkoły za zgodą dyrektora szkoły,
- prawo do wyboru nauczyciela, który będzie pełnił rolę opiekuna samorządu.
(art. 55 ust. 5 ustawa o systemie oświaty)