Jeżeli więc wydatek jest poniesiony w celu osiągnięcia przychodu (teraz lub w przyszłości) albo został poniesiony w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów (i nie zachodzą okoliczności wyłączające możliwość rozliczenia wydatków w kosztach uzyskania przychodów), powinien kwalifikować się do kosztów podatkowych.
Przy kwalifikacji do kosztów podatkowych
ufundowanych studentom stypendiów kluczowe znaczenie będzie miało inne kryterium, którym obecnie jest intensywnie zmieniająca się sytuacja na rynku pracy, skutkująca niedoborem wykwalifikowanych pracowników (w szczególności kończących ścisłe kierunki studiów). A zatem w przypadku gdy przedsiębiorca dojdzie do wniosku, że w związku z trudnościami w zatrudnieniu młodych inżynierów konieczne jest dotarcie do nich już na studiach, można uznać, że będzie to uzasadniać poniesienie koniecznych wydatków, np. wydatków na ufundowanie stypendium.
Wydatki na stypendium dla przyszłego pracownika mogą być kosztem
Warto wskazać, że organy podatkowe niechętnie dopuszczają możliwość zaliczania ufundowanych studentom stypendiów do kosztów podatkowych. Jednak z ich stanowiskiem nie sposób się zgodzić. Nie można bowiem pominąć faktu, że w przypadku niektórych zawodów istnieje niedobór pracowników zarówno w Polsce, jak i za granicą. Ponadto trzeba wziąć pod uwagę różnice w poziomie płac, które np. w Niemczech czy Wielkiej Brytanii są znacznie wyższe niż w Polsce. Może się więc okazać, że w praktyce jedynym sposobem zapewnienia odpowiedniej kadry specjalistycznej w spółce będzie właśnie zapewnienie studentom stypendiów (w zamian za zobowiązanie do świadczenia pracy na rzecz spółki po ukończeniu studiów). Organa podatkowe nie są jednak w tej kwestii zgodne.
Świadczenia dla studentów warto przekazywać w ramach umowy
Warto również rozważyć możliwość zatrudnienia studenta (dziennego lub zaocznego) na podstawie umowy cywilnoprawnej, np. umowy o świadczenie usług. O ile z uwagi na program studiów jest to możliwe. Rozwiązanie takie będzie szczególnie korzystne co najmniej z dwóch powodów.
Po pierwsze, jeżeli w ramach tej umowy student będzie świadczył (nawet w niewielkim wymiarze) pracę na rzecz spółki, nie będzie wątpliwości, że poniesiony przez spółkę wydatek na wynagrodzenie dla tego pracownika będzie kosztem podatkowym.
Po drugie, stosownie do przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby będące uczniami gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, szkół ponadpodstawowych lub studentami – pod warunkiem że nie ukończyły 26 lat – nie podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym.
Niepodleganie ubezpieczeniom społecznym dotyczy tylko tych studentów (i innych osób uczących się), którzy wykonują pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której – zgodnie z art. 750 Kodeksu cywilnego – stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.
Uwaga! Zatem jeżeli student jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, przedsiębiorca musi zapłacić od jego wynagrodzenia składki na ubezpieczenie społeczne.
Skorzystanie z tego rozwiązania – w stosunku do zatrudnienia studenta na podstawie umowy o pracę – pozwoli spółce zaoszczędzić całą kwotę składek na ubezpieczenie społeczne. Dotyczy to zarówno części pokrywanej przez samego studenta (potrącanej z wynagrodzenia brutto), jak i części finansowanej przez spółkę.
Jacek Węsierski, prawnik w kancelarii radcowskiej
Zobacz także:
