Poprzez wybór odpowiedniej metody amortyzacji przedsiębiorca może wpływać na wielkość kosztów podatkowych w swojej firmie. Może np. skorzystać z metody degresywnej, która jest przeznaczona dla niektórych środków trwałych. Natomiast osoby rozpoczynające działalność lub tzw. mali podatnicy mogą skorzystać z amortyzacji jednorazowej.
Amortyzacja to w uproszczeniu rozłożone w czasie odpisywanie w koszty podatkowe wartości danego środka trwałego. Na sposób przeprowadzenia amortyzacji ma wpływ wartość początkowa składnika majątku, który będzie wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej. Amortyzację przedsiębiorca musi zastosować, gdy wartość początkowa środka trwałego przekracza 3.500 zł.
Niskocenne środki trwałe
W odniesieniu do środków trwałych o niższej wartości podatnik może:
- odstąpić od amortyzacji, zaliczając wartość środka trwałego do kosztów uzyskania przychodów w miesiącu oddania go do używania,
- wybrać określoną metodę i stawkę amortyzacyjną i sukcesywnie obciążać koszty odpisami amortyzacyjnymi rozłożonymi w czasie,
- zastosować tzw. jednorazową amortyzację, czyli całą wartość środka trwałego zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w miesiącu oddania środka trwałego do używania albo w miesiącu następnym.
W pierwszym przypadku środka trwałego nie ujmuje się w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Taki majątek ujmuje się w ewidencji wyposażenia pod warunkiem prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Pominięcie zapisu w ewidencji środków trwałych będzie korzystne dla
podatnika np. w przypadku odpisywania w koszty samochodów osobowych. W
takiej sytuacji należy prowadzić ewidencję przebiegu samochodu, a koszty
jego eksploatacji ograniczyć do wartości ujętej właśnie w tej
ewidencji.
Metody amortyzacji i wartość początkowa
Metoda ustalenia wartości początkowej zależy od sposobu wejścia w posiadanie danego środka. Jeżeli został on nabyty – wartość początkową będzie stanowiła cena nabycia. Gdy został wytworzony we własnym zakresie – będzie to koszt wytworzenia, a w przypadku nabycia nieodpłatnego (np. w formie darowizny lub spadku) – będzie to cena rynkowa.
Należy pamiętać, że po dokonaniu wyboru metody amortyzacji nie można już jej zmienić. Istnieje kilka metod amortyzacji:
- metoda liniowa – możliwa do zastosowania wobec wszystkich środków trwałych, dająca stałe, równomierne odpisy amortyzacyjne,
- metoda degresywna, którą można zastosować tylko do wybranych środków trwałych dająca wysokie odpisy amortyzacyjne w pierwszych latach użytkowania środka trwałego,
- metoda polegająca na zastosowaniu indywidualnych stawek amortyzacyjnych – możliwa do zastosowania wobec niektórych środków trwałych, które spełniają kryterium ulepszonego albo używanego środka trwałego,
- jednorazowy odpis amortyzacyjny - preferencyjny sposób amortyzacji zastrzeżony dla podatników rozpoczynających działalność gospodarczą albo mających status małego podatnika. Z tej metody wyłączone są np. budynki, lokale, budowle oraz samochody osobowe.
Odpisów amortyzacyjnych nie można dokonywać w odniesieniu do gruntów, praw wieczystego użytkowania, dzieł sztuki i eksponatów muzealne. Przy zawieszeniu działalności podatnik nie może kontynuować odpisów amortyzacyjnych.
Joanna Krawczyk
Zobacz także: