W celu ustalenia, czy udzielone przez spółkę pożyczki dla jej udziałowców podlegają PCC należy najpierw określić, czy będą to czynności objęte systemem VAT. Załóżmy, że spółka jest podatnikiem VAT i ramach prowadzonej działalności zamierza udzielić oprocentowanej pożyczki dla udziałowców. Pożyczka zostanie udzielona ze środków obrotowych spółki. W takiej sytuacji, będzie to czynność podlegająca opodatkowaniu VAT.
Kwestia objęcia podatkiem VAT pożyczek udzielanych (nawet jednorazowo) w ramach prowadzonego przedsiębiorstwa, w przypadku gdy usługi finansowe nie są przedmiotem działalności, była i jest często poruszana w orzecznictwie sądowym. Można stwierdzić, że w ostatnim czasie ugruntowała się w tym zakresie jednolita linia orzecznicza, zgodnie z którą usługi takie, nawet wykonane jednorazowo przez podatnika VAT są objęte tym podatkiem (np. WSA w Łodzi w wyroku z 4 października 2011 r., sygn. akt I SA/Łd 1058/11 (prawomocny).
Stanowisko takie potwierdza brzmienie art. 15 ust.2 ustawy o VAT, zgodnie z którym przez działalność gospodarczą należy rozumieć także taką aktywność, która została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. W opisanej sprawie trudno wykluczyć zamiar kolejnego udzielenia pożyczek przez spółkę. Warto dodać, że udzielenie pożyczki, jako czynność objęta podatkiem VAT, korzysta ze zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.
