Zgodnie z przepisami art. 61 ustawy Prawo budowlane obowiązek odśnieżania nieruchomości, związany z utrzymaniem należytego stanu technicznego obiektu budowlanego oraz umożliwieniem dostępu do drogi publicznej, ciąży na właścicielu lub zarządcy obiektu budowlanego. W przypadku współwłasności obiektu ciąży on na wszystkich współwłaścicielach łącznie, względnie na zarządcy obiektu. Niewywiązanie się z tego obowiązku jest przestępstwem zagrożonym karą grzywny, ograniczenia, a nawet pozbawienia wolności do roku. Te regulacje, zatem przesądzają, o tym że nakłady poniesione przez firmę będącą właścicielem nieruchomości można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych na swojej stronie internetowej (www.msw.gov.pl) przypomina o obowiązku odśnieżania dachów i usuwania lodowych sopli. Obowiązek taki spoczywa na właścicielach i zarządcach nieruchomości.
Szczególną uwagę należy zwrócić na budynki o powierzchni przekraczającej 2.000 m² oraz o powierzchni dachów wynoszącej ponad 10.000 m², m.in. hipermarkety, hale targowe, sportowe, magazyny. Wynika to z faktu, że gdy temperatura wzrasta do 0 oC, zalegający śnieg robi się cięższy i może stwarzać niebezpieczeństwo uszkodzenia dachów oraz zadaszeń. Właściciel bądź zarządca, który nie wywiąże się z obowiązku odśnieżania dachu może zostać ukarany grzywną a nawet natychmiastowym zakazem użytkowania obiektu.
Nakłady na odśnieżanie posesji, odśnieżanie i posypywanie piaskiem sola lub innymi dozwolonymi substancjami dróg dojazdowych, odśnieżanie dachów, zrzucanie sopli lodowych są ponoszone w celu zabezpieczenia źródła przychodów a zatem spełniają kryterium wymagane przez art. 15 ust 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Zatem podatnik wywiązujący się z obowiązków nałożonych na niego przez ustawodawcę ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów zarówno wydatki na nabycie narzędzi, jak i innych sprzętów, koniecznych do odśnieżenia nieruchomości wykorzystywanej na cele prowadzonej działalności gospodarczej (łopaty, miotły czy inne sprzęty, mające zastosowanie do odśnieżania placu i drogi dojazdowej do nieruchomości). Należy je zakwalifikować do wydatków poniesionych w celu zabezpieczenia źródła przychodów. Sprzęty o niskiej wartości mogą zostać odliczone od przychodu jednorazowo. Natomiast w przypadku, gdy wartość zakupionego sprzętu będzie wyższa niż 3.500 zł i jest założenie, że będą one wykorzystywane także w przyszłych latach, należy uznać, że jest to środek trwały, a jako taki podlega wpisowi do ewidencji środków trwałych i amortyzacji. Podatnik musi pamiętać jednak, że dokonuje odpisów amortyzacyjnych tylko w czasie wykorzystywania sprzętów, czyli zimą, chyba, że są to urządzenia uniwersalne (np. kosiarka z możliwością dołączenia pługu). Taką możliwość ujęcia kosztów potwierdza choćby interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 16 lipca 2013 r. ( IBPP2/443-363/13/WN), gdzie organ skarbowy wskazał, że bez przeszkód do środków trwałych może zostać zakwalifikowany pojazd, do którego będzie doczepiony pług służący odśnieżaniu placu i dróg dojazdowych.
Podobnie do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć wydatki na wynagrodzenia np. na podstawie umów cywilnoprawnych dla osób zatrudnianych do wykonywania prac związanych z odśnieżaniem. Dość często zdarza się, że istnieje konieczność zatrudnienia dodatkowych osób, albo powierzenia tych zadań pracownikom poza obowiązkami wynikającymi ze stosunku pracy.
W przypadku powierzenia zadań związanych z odśnieżaniem pracownikom szczególną uwagę należy zwrócić na rodzaj zawartej z nimi umowy cywilnoprawnej. Najwłaściwszą będzie tu umowa zlecenia (o ile oczywiście pracownicy np. na stanowisku sprzątaczki czy portiera nie mają już w umowie o prace powierzonych tych zadań). Unikać należy umów o dzieło, – dlatego że rzadko się zdarza, iż prace zimowe spełniają kryteria uznania ich za całościowy efekt.
Warto zaznaczyć, że jeśli pracodawca skieruje do ośnieżania dachu pracowników to musi im zapewnić:
posiłki i napoje profilaktyczne, na warunkach określonych w rozporządzeniu w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów,
pomieszczenie, w którym będą się mogli ogrzać lub zmienić odzież; pomieszczenia te powinny być zaopatrzone w urządzenia do podgrzewania posiłków.
Poza tym pracownik wykonujący te prace na wysokościach musi być wyposażony w środki ochrony indywidualnej m.in. w:
szelki bezpieczeństwa z linką bezpieczeństwa przymocowaną do stałych elementów konstrukcji i amortyzatorem lub urządzeniem samohamownym, szelki bezpieczeństwa z pasem biodrowym (do prac w podparciu - na słupach, masztach itp.),
hełmy ochronne,
obuwie zabezpieczające przed poślizgiem,
odzież ochronną odpowiednią do warunków klimatycznych.
Ponadto przed rozpoczęciem odśnieżania teren prac musi zostać odgrodzony, a strefy niebezpieczne, w których może dojść do obsunięcia się śniegu, lodu lub zrzucenia narzędzi - oznakowane. Należy tak zorganizować pracę, aby zabezpieczyć pracowników przed upadkiem, również z powodu załamania się dachu. Wszystkie wydatki poniesione na zabezpieczenia miejsca odśnieżania dachu i ochronę pracowników są kosztami uzyskania przychodów.
Firmy oczywiście mogą w przypadku prac związanych z odśnieżaniem korzystać z usług podmiotów zewnętrznych, co jest czasem korzystniejsze ekonomicznie. W takim wypadku koszty usług firm zewnętrznych, zajmującej się odśnieżaniem, paliwo, konserwacja czy naprawy przeznaczonych do odśnieżania sprzętów są kosztami ponoszonymi w celu zabezpieczenia źródła przychodów.
Podstawa prawna:
- art. 22 ust 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.),
- art. 15 ust 1 i 16a ust 1 ustawy z 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 ze zm.),
- art. 61 ustawy z 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. nr 243, poz. 1623 ze zm.).
Katarzyna Trzpioła, wykładowca na wydziale Zarządzania UW
Zobacz także: