Zgodnie z Ordynacją podatkową, jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, to przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest suma dochodów ze wszystkich źródeł przychodów. Zatem wszelkie dochody podatnika niewymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych podlegają opodatkowaniu.
Ustalenie źródła przychodu
Do źródeł przychodów zalicza się stosunek pracy, a także tzw. inne źródła. Lista przychodów ze stosunku pracy jest dość długa. Chodzi głównie o wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop, świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika i wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych
Za przychody z innych źródeł uważa się m.in. określone dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.
Napiwki otrzymane przez pracowników np. restauracji czy hotelu od gości zawsze stanowią przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Mogą stanowić przychód ze stosunku pracy bądź przychód z tzw. innych źródeł. O zakwalifikowaniu napiwków do jednego z nich decyduje sposób ich otrzymania.
Kelnerzy lub barmani w restauracjach zazwyczaj otrzymują napiwki bezpośrednio od konsumentów. Wartości tych napiwków nie można zaliczyć do przychodów ze stosunku pracy - stanowią one przychód z innych źródeł. Osoba otrzymująca takie napiwki powinna uwzględnić je w zeznaniu podatkowym za dany rok podatkowy w pozycji „inne źródła”.
Wspólna pula napiwków
Nie zawsze jednak napiwki trafiają bezpośrednio od klienta do pracownika. Tak jest np. w kasynach gry, gdzie krupier otrzymuje je w postaci żetonów do gry, których nie może fizycznie zabrać dla siebie. Przez cały miesiąc są one zbierane do specjalnych skrzynek, a następnie pracodawca dokonuje podziału i wypłaty napiwków na rzecz pracowników. Podobne rozwiązania stosuje się m.in. w branży hotelarsko-gastronomicznej.
Zaliczenie takich napiwków otrzymywanych, za pośrednictwem pracodawcy, do odpowiedniej kategorii przychodów budzi wątpliwości. W urzędowych interpretacjach przepisów podatkowych wskazuje się, że dochody pochodzące z napiwków wypłacanych przez kasyna stanowią, w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochód ze stosunku pracy, od którego pracodawca zobowiązany jest potrącić zaliczkę na podatek dochodowy i wykazać te dochody w rocznej informacji PIT-11.
Mogą pojawić się problemy z VAT
W wielu firmach powstają wątpliwości, czy dobrowolnie zostawiane napiwki przez klientów dla osób ich obsługujących powinny być wliczone do obrotu i w konsekwencji podlegać opodatkowaniu VAT, czy też nie.
Zdaniem organów fiskusa wszystkie należności, jakie np. hotel pobiera od klientów, są wycenione w stosownym cenniku. Tylko takich płatności hotel, jako świadczący daną usługę, żąda od klienta. Zatem nie może być mowy o opodatkowaniu jakiejkolwiek czynności, jeśli między stronami nie istnieje żadna umowa, a wielkość wynagrodzenia (napiwku) nie jest w żaden sposób uzależniona od cech świadczonej usługi i nie wpływa na jej wykonanie.
Kwoty napiwków są świadczeniem klienta całkowicie dobrowolnym, niewyodrębnionym na rachunku jako tzw. opłata za serwis, wystawionym dla nabywcy usługi gastronomicznej, hotelowej lub innej. Zatem takie napiwki nie stanowią dla podatnika prowadzącego np. hotel obrotu będącego podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Krzysztof Tomaszewski, ekspert podatkowy
Zobacz także:
