Podatnik PIT, który przeszedł na pełną rachunkowość, musi prowadzić księgi nie tylko zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości. W zakresie ustalania wysokości zaliczek i rocznego zobowiązania podatkowego musi w pierwszej kolejności stosować się do wymogów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z podkreślaną w orzecznictwie sądowo-administracyjnym autonomią prawa podatkowego, przepisy innych niż ustawy podatkowe aktów prawnych nie mogą modyfikować praw i obowiązków podatkowych, wynikających z przepisów prawa podatkowego, w tym ustawy o podatku PIT. Z uproszczeń do których prawo dają przepisy ustawy o rachunkowości, nie można korzystać, o ile zmieniają one wynikające z ustawy o PIT zasady opodatkowania, w tym zasady dotyczące sposobu i momentu zaliczania do kosztów uzyskania przychodu określonych wydatków, a także sposób ustalania wysokości miesięcznych zaliczek na podatek.
Prymat PIT nad ustawą o rachunkowości
Niezależnie od przyjętej w polityce rachunkowości, dla celów realizacji obowiązków wynikających z ustawy o rachunkowości, metody rozliczania kosztów nabycia i wyceny zapasów (materiałów, towarów, produktów gotowych), podatnik PIT powinien wypełniać ciążące na nim obowiązki podatkowe zgodnie z brzmieniem przepisów ustawy o PIT.
U podatników którzy prowadzą księgi rachunkowe, za dochód z działalności gospodarczej uważa się dochód wykazany na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg, zmniejszony o dochody wolne od podatku i zwiększony o wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów, zaliczone uprzednio w ciężar kosztów uzyskania przychodów.
Koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione, z zastrzeżeniem art. 20 ust. 4, 5, 6 i 10. U podatników prowadzących księgi rachunkowe koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem art. 22 ust. 5a i 5b.
Poniesione przez podatnika wydatki, mające charakter kosztów bezpośrednio związanych z uzyskaniem przychodu, stanowią koszt uzyskania przychodu w momencie, w którym osiągnięto przychód, w związku z którym zostały one poniesione. Natomiast koszty pośrednie działalności, stanowią, koszty w dacie ich poniesienia (w całości, bądź w części w przypadku gdy dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy).
Księgi rachunkowe mogą stanowić podstawę rozliczenia PIT
U podatników, którzy z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej zobowiązani są do uiszczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy, podstawą do ustalenia ich wysokości, jest rzeczywisty dochód, ustalony zgodnie z przepisami ustawy o PIT na podstawie prawidłowo prowadzonej ewidencji księgowej, w tym ksiąg rachunkowych.
Stefan Woliński, specjalista ds. podatków
Zobacz także: