Protokół kontroli powinien zawierać w szczególności:
- wskazanie kontrolowanego,
- wskazanie osób kontrolujących,
- określenie przedmiotu i zakresu kontroli,
- określenie miejsca i czasu przeprowadzenia kontroli,
- opis dokonanych ustaleń faktycznych,
- dokumentację dotyczącą przeprowadzonych dowodów,
- ocenę prawną sprawy będącej przedmiotem kontroli,
- pouczenie o prawie złożenia zastrzeżeń lub wyjaśnień oraz prawie złożenia korekty deklaracji,
- pouczenie o obowiązku zawiadomienia organu podatkowego przez kontrolowanego o każdej zmianie swojego adresu dokonanej w ciągu 6 miesięcy od dnia zakończenia kontroli podatkowej, jeżeli w toku kontroli podatkowej ujawniono nieprawidłowości, oraz skutkach niedopełnienia tego obowiązku.
Załącznik do protokołu kontroli stanowią protokoły czynności przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków i opinii biegłych. Protokół jest sporządzany w 2 jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden kontrolujący doręcza kontrolowanemu. Kontrolujący mają obowiązek doręczyć mu egzemplarz protokołu, ale kontrolowany wcale nie musi go podpisywać (zob. wyrok NSA z 15 maja 2008 r., sygn. akt I FSK 621/07).
Protokół kontroli można zakwestionować
Kontrolowanemu, który nie zgadza się z ustaleniami protokołu, wolno w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia przedstawić zastrzeżenia bądź wyjaśnienia, wskazując równocześnie stosowne wnioski dowodowe.
Warto zgłosić wyjaśnienia lub zastrzeżenia do protokołu, jeśli zawiera on ustalenia, z którymi kontrolowany się nie zgadza. Aby te wyjaśnienia bądź zastrzeżenia były skuteczne, konieczne jest zachowanie 14-dniowego terminu. Uchybienie temu terminowi spowoduje, że nie będzie już możliwości kwestionowania ustaleń protokołu kontroli. Jest to o tyle istotne, że wspomniany termin do złożenia wyjaśnień lub zastrzeżeń do protokołu kontroli ma charakter terminu prawa materialnego, a to oznacza, że nie może zostać przywrócony.
Kontrolujący ma obowiązek rozpatrzyć wniesione zastrzeżenia i w terminie 14 dni od dnia ich otrzymania zawiadomić kontrolowanego o sposobie ich załatwienia, wskazując w szczególności, które zastrzeżenia nie zostały uwzględnione, wraz z uzasadnieniem faktycznym i prawnym. Jeśli kontrolowany nie złoży wyjaśnień lub zastrzeżeń we wskazanym terminie, przyjmuje się, że nie kwestionuje ustaleń kontroli.
Natomiast w sytuacji, gdy kontrolowany zgadza się z ustaleniami kontroli zawartymi w doręczonym mu protokole, ma prawo do złożenia korekty deklaracji (na zasadach określonych w art. 81-81b op). W protokole powinno znaleźć się pouczenie o uprawnieniu kontrolowanego do złożenia takiej korekty.
Podstawa prawna:
- art. 290- 291 § 2-4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.).
Sławomir Liżewski, specjalista w zakresie prawa gospodarczego
Opracowanie redakcyjne: Katarzyna Brzozowska
Zobacz także: