Jak optymalizować zwrot nadwyżki VAT

W danym okresie rozliczeniowym, w wyniku rozliczenia VAT należnego i podatku naliczonego od zrealizowanych zakupów, w firmie może powstać:

• nadwyżka podatku należnego nad naliczonym – tj. kwota podlegająca wpłacie do urzędu skarbowego w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu (lub kwartale), za który składana jest deklaracja VAT (art. 103 ust. 1–2g ustawy o VAT), albo
• nadwyżka podatku naliczonego nad należnym – tj. kwota podlegająca rozliczeniu w następnym okresie rozliczeniowym albo podlegająca zwrotowi na rachunek bankowy firmy (art. 87 ust. 1 i 2 ustawy o VAT).

W sytuacji gdy z rozliczenia VAT powstanie nadwyżka podatku naliczonego nad podatkiem należnym (w kwocie nadwyżki może się też znajdować kwota z przeniesienia z poprzedniego okresu rozliczeniowego) – podatnik ma 4 możliwości jej rozdysponowania, a mianowicie:

• Kwotę tej nadwyżki można w całości przenieść do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy (pozycja 55 deklaracji VAT-7).
• Można zażądać jej zwrotu bezpośredniego w całości na wskazany rachunek bankowy, wykazując ją (w zależności od terminu zwrotu) w polach 51, 52, 53 i 54 deklaracji VAT-7 (tzw. zwrot bezpośredni).
• Można zażądać zwrotu bezpośredniego jedynie części (w określonej przez podatnika kwocie) przy jednoczesnym przeniesieniu pozostałej kwoty do rozliczenia w następnym okresie rozliczeniowym. Kwotę tę należy wtedy wykazać w obu powyższych pozycjach deklaracji w odpowiednich częściach.
• Można w końcu zadysponować tę nadwyżkę w całości lub części na poczet bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych (z tytułu podatków innych niż VAT). Przy częściowym pokryciu nią zobowiązań przyszłych lub bieżących pozostałą jej część podatnik ma możliwość:
  • przenieść na następny okres rozliczeniowy,
  • zażądać jej zwrotu bezpośredniego,
  • zażądać części jej zwrotu na rachunek bankowy, a część przenieść do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy.

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego jest wyższa w okresie rozliczeniowym od kwoty podatku należnego, podatnik może tę różnicę zadeklarować do zwrotu na rachunek firmy. Standardowy termin zwrotu podatku to 60 dni od dnia złożenia wniosku o zwrot (deklaracji z zadeklarowanym podatkiem).

Możliwość skrócenia do 25 dni terminu zwrotu nadwyżki VAT wynika z art. 87 ust. 6 ustawy o VAT i dotyczy tych wszystkich podatników, w przypadku których kwoty podatku naliczonego, wykazane w deklaracji podatkowej, wynikają z:

• faktur dokumentujących kwoty należności, które zostały w całości zapłacone (z uwzględnieniem art. 22 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej),
• dokumentów celnych, deklaracji importowej oraz decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34 ustawy o VAT, które zostały przez podatnika zapłacone,
• importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów świadczenia usług, dla którego podatnikiem jest ich usługobiorca, lub dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca – jeżeli w deklaracji podatkowej została wykazana kwota podatku należnego od tych transakcji.

Warunek otrzymania przyspieszonego zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym jest spełniony także wtedy, gdy w miejsce zapłaty podatnik i wystawca faktury wzajemnie potrącą przysługujące im wierzytelności.

Przepisy ustawy o VAT nie limitują kwoty żądanego zwrotu powstałej nadwyżki. Oznacza to, że można zażądać zwrotu bezpośredniego tylko części tej nadwyżki, a pozostałą jej część wykazać jako kwotę do przeniesienia lub na pokrycie bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych. Ustawa o VAT daje możliwość wyboru sposobu, w jaki podatnik może rozliczyć powstałą w danym okresie rozliczeniowym nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym.