Koniec bezterminowego wydłużania zwrotu VAT

Dotychczas organy podatkowe stały na stanowisku, że na postanowienie w przedmiocie wydłużenia zwrotu VAT, podatnikowi nie służy zażalenie. Oznacza to, że przedsiębiorca ma de facto zamkniętą drogę do kontroli takiego postanowienia przez sąd administracyjny. Skarga taka przysługuje, bowiem na postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie, albo kończące postępowanie (także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty) – art. 3 § 2 pkt 2 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Jako argumentację swojego stanowiska organy podatkowe podnosiły, że postanowienie wydane na podstawie art. 87 ust. 2 ustawy o VAT o wydłużeniu zwrotu nie mieści się w hipotezie ww. przepisu, ponieważ nie służy na nie zażalenie gdyż nie jest postanowieniem kończącym postępowanie, a także nie rozstrzyga sprawy co do istoty.

Przełom w zasadach zwrotu VAT nastąpił w lipcu 2013 roku, kiedy to Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) wydał trzy postanowienia (sygn. akt I FSK 1228/13, I FSK 1133/13, I FSK 1134/13), w których jednoznacznie wskazał, że podatnikowi przysługuje skarga do sądu administracyjnego na postanowienie przedłużające termin zwrotu VAT. Sąd, jako podstawę prawną do wniesienia skargi wskazał art. 3 § 2 pkt 4 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Powołał się w tym zakresie na stanowisko doktryny zgodnie, z którym przepis ten ma na celu umożliwienie sądowej kontroli również działań administracji publicznej, dotyczących praw i obowiązków obywateli i innych podmiotów w sferze publicznej. Ma to zapewnić uczestnikom gwarancje procesowe w stosunkach z organami administracji publicznej. Przepis ten dotyczy również zadań realizowanych przez te organy.

W praktyce stanowisko NSA niewątpliwie zmierza do ochrony interesów podatnika. Na chwilę obecną organy podatkowe chcąc wydłużyć termin do zwrotu nadwyżki VAT, będą musiały szczegółowo uzasadnić swoje stanowisko oraz powoływać się na konkretne dowody, które w ich ocenie uzasadniają wątpliwości, co do prawidłowości rozliczenia podatkowego. Podatnik otrzyma natomiast oręż, w postaci sądowej kontroli legalności działań fiskusa.

Podstawa prawna: