Moment powstania obowiązku podatkowego w VAT – zmiany w przepisach

Obecnie obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. Jeśli jednak podatnik ma obowiązek wystawienia faktury, podatek staje się należny (wymagalny) z chwilą jej wystawienia, ale nie później niż 7. dnia liczonego od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Ponieważ obowiązek fakturowania dotyczy większości podatników, dlatego moment wydania towaru lub wykonania usługi skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego tylko wtedy, gdy podatnik nie wystawi faktury w wymaganym terminie.

Zgodnie z nową zasadą ogólną obowiązek podatkowy będzie powstawał z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Wystawienie faktury (poza kilkoma wyjątkami) nie będzie miało wpływu na powstanie obowiązku podatkowego w VAT. Najważniejszą konsekwencją tej zmiany, która wejdzie w życie 1 stycznia 2014 r., jest likwidacja możliwości przesuwania obowiązku podatkowego na następny okres rozliczeniowy. W praktyce będzie to skutkowało zmianą terminu rozliczenia podatku w odniesieniu do tych przypadków, gdy fakturowana sprzedaż następuje pod koniec miesiąca, a faktura jest wystawiana w nowym okresie rozliczeniowym.

Problemy z określeniem terminu dostawy towaru

Nowe przepisy nie zawierają sformułowań „wydanie towaru”. Zamiast tego użyto zwrotu „termin dostawy towaru”. W niektórych sytuacjach zmiana ta może istotnie wpłynąć na moment powstania obowiązku podatkowego. Wymusi ona na podatnikach dokładne monitorowanie dnia faktycznej dostawy towarów lub wykonania usługi. Prawidłowe ustalenie momentu dostawy towarów może być kłopotliwe. Nie można bowiem uznać dnia dostawy towarów za identyczny z dniem wydania towarów. Dostawa towarów oznacza przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast wydanie towarów należy postrzegać w kategoriach czynności faktycznych. Obecnie obowiązujący przepis nie precyzuje, komu towary powinny być wydane, aby powstał obowiązek podatkowy, tj. nabywcy czy np. przewoźnikowi.