Opłata gminna za wywóz odpadów komunalnych nie podlega VAT

Należy pamiętać, że gmina spełnia przesłanki do uznania ją za podatnika VAT. Jako jednostka samorządu terytorialnego jest wyposażona w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Analizując natomiast nałożone na nią obowiązki w zakresie wywozu odpadów pod kątem VAT, należy wziąć pod uwagę cechy charakterystyczne opłaty za te czynności, a mianowicie:

• Przymusowy charakter opłaty zarówno w stosunku do gminy, jako organu egzekwującego tę opłatę jak i do właścicieli nieruchomości płacących te należności.
• Brak możliwości wyboru przez mieszkańców podmiotu, który będzie odbierał odpady i na rzecz, którego opłata będzie uiszczana.
• Wysokość opłaty ustalana jest przez uchwałę rady gminy.
• Wysokość opłaty dla właścicieli nieruchomości wynikać będzie ze złożonej deklaracji.
• Opłata będzie dochodem gminy przeznaczany na działania wykonywane w interesie publicznym.
• Gmina pobierając tą opłatę będzie miała uprawnienia organu podatkowego.

Wymienione cechy jednoznacznie wskazują, że mamy w tej sytuacji do czynienia z daniną publiczną, którą gmina jest obowiązana pobierać w ramach realizowanych zadań nałożonych na nią odrębnymi przepisami. Strony tej czynności (gmina i właściciele nieruchomości) nie stoją na równorzędnych pozycjach.

Można powiedzieć, że to gmina narzuca warunki gospodarowania odpadami na swoim obszarze, czyli występuje w roli nadrzędnej, a opłaty te nie są pobierane na podstawie czynności cywilnoprawnych. Zatem gmina realizując nałożone na nią ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach zadania, występuje, jako organ władzy publicznej. Dlatego też z tytułu wykonywania tych czynności nie będzie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie, bowiem z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika tego podatku organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa dla realizacji, których zostały one powołane (z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych).

Halina Skiba, główna księgowa jednostki budżetowej

• Zatrzymania kaucji nie dokumentuje się fakturą VAT
• Zwrot podatku może być zabezpieczeniem kredytu podatnika
• Odliczenie VAT przy nabyciu części do samochodu