Opłaty za korzystanie z gminnych przystanków nie podlegają VAT

Kategoria: VAT i akcyza
Data: 14-01-2016 r.

Firmy transportowe korzystające z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem jest gmina mają problem z rozliczaniem opłat za to korzystanie.

Trzeba pamiętać, że od takich opłat nie należy naliczać podatku od towarów i usług. Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane. Wyjątkiem są czynności wykonywane na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. W zakresie, w jakim przepis ten ma zastosowanie – czynności wykonywanych przez organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy nie podlegają opodatkowaniu VAT.

 

Przez długi czas sporna była kwestia, czy przepis ten może mieć zastosowanie do czynności wykonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego – w tym gminy. Ostatecznie przyjęło się stanowisko, że tak (zob. przykładowo wyrok NSA z 8 grudnia 2009 r., sygn. akt I FSK 1333/08).

Dotyczy to również pobierania przez gminy opłat za korzystanie z gminnych przystanków. Potwierdził to NSA w wyroku z 6 listopada 2014 r. (sygn. akt I FSK 1644/13) w którym stwierdził, że regulowanie zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych lub dworców należy do sfery władztwa publicznego (imperium), w które wyposażono gminę w celu zaspokajania potrzeb wspólnoty. Stronami tego stosunku są bowiem: gmina, która działa w charakterze organu władzy publicznej oraz podmiot, któremu przepisy prawa umożliwiają korzystanie z mienia komunalnego w ramach zasad określonych w przepisach regulujących organizację publicznego transportu zbiorowego. Ponadto tryb ustalania wysokości opłaty wskazuje, że mamy tu do czynienia z opłatą zbliżoną do daniny publicznej, a nie z ceną ustalaną w realiach rynkowych.

W konsekwencji w ww. wyroku sąd uznał, że w związku z pobieraniem opłat za korzystanie z przystanków gmina – w świetle wskazane art. 15 ust. 6 ustawy o VAT – nie działa w charakterze podatnika VAT. Co ciekawe, sytuacja taka miała miejsce mimo istniejących między gminą a podmiotami korzystającymi z przystanków umów cywilnoprawnych. W ww. wyroku NSA wskazał także, iż stosunek prawny łączący skarżącą [gminę – przyp. aut.] oraz podmioty korzystające z jej mienia komunalnego, powstaje w dominującym stopniu w oparciu o administracyjnoprawną metodę regulacji, która na plan dalszy spycha cywilnoprawny charakter zawieranych umów. Strony tego stosunku nie mają, bowiem pełnej swobody co do ustalania jego treści, albowiem ograniczają je przepisy powszechnie obowiązującego prawa administracyjnego.

Wynika z tego, że nie zawsze w przypadku czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych wyłączenie działania w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, ma zastosowanie. A zatem pobieranie przez gminę od firm transportowych opłat za korzystanie z gminnych przystanków nie podlega opodatkowaniu VAT. Opłaty takie nie powinny być zatem dokumentowane fakturami (lecz innymi dokumentami np. notami obciążeniowymi).

Tomasz Krywan, doradca podatkowy (nr wpisu 11058)

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

Najważniejsze zmiany w podatkach 2016 roku

pobierz

Imprezy integracyjne

pobierz

Zmiany w podatkach 2016

pobierz

Sprawdź, jak rozliczać VAT przy okresowym braku sprzedaży

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 38392 )
Array ( [docId] => 38392 )