Sprawdź, czy pożyczki dla pracowników podlegają VAT

Kategoria: VAT i akcyza
Data: 01-06-2016 r.

Spółka, która udziela swoim pracownikom nieoprocentowanych pożyczek na cele mieszkaniowe skorzysta ze zwolnienia z VAT. Potwierdził to dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji nr IPTPP2/4512-625/15-2/SM.

Przedsiębiorstwo, które zamierza udzielać pracownikom nieoprocentowanych pożyczek na cele mieszkaniowe, wyłącznie ze środków obrotowych. Spółka jest czynnym podatnikiem VAT i nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie udzielania pożyczek. Wątpliwości dotyczyły tego, czy udzielanie pracownikom pożyczek stanowi usługę w rozumieniu ustawy o VAT? Jeżeli tak, to czy jest to usługa zwolniona z VAT?

Spółka była zdania, że skoro z tytułu udzielania pożyczek nie będzie uzyskiwała korzyści majątkowych, czynność udzielania pracownikom nieoprocentowanych pożyczek ze środków obrotowych spółki podlega opodatkowaniu VAT z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT. Jednak na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT usługi te są zwolnione z VAT. Organ podatkowy przyznał spółce rację.

KOMENTARZ EKSPERTA

Komentowana interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi jest w sposób oczywisty prawidłowa i zgodna z dotychczasową linią w tym zakresie. Niewątpliwie bowiem świadczenie usług, a takim jest udzielenie pożyczki, jest usługą. Cel mieszkaniowy pracowników to cel prywatny, co czyni z takiej usługi świadczenie nieodpłatne uznane za odpłatną usługę na podstawie art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

Niewątpliwie również zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 38 tej ustawy obejmuje przedmiotowo pożyczki, przy czym nie muszą w tym zakresie być spełnione żadne kryteria podmiotowe. Pożyczka ta nie musi być zatem udzielana w ramach systemu bankowego (por. wyrok WSA w Poznaniu z 2 lipca 2015 r., sygn. akt I SA/Po 312/15), a działalność w tym zakresie nie musi być w przedmiocie działalności podatnika uwidocznionym w rejestrze. Dla omawianego przypadku byłoby to nawet niewskazane – warunkiem opodatkowania czynności nieodpłatnych jest bowiem ich świadczenie do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Na marginesie jednak rozważań w kwestii VAT zauważyć trzeba, że pracodawca, składając przedmiotowy wniosek, dokonał samo denucjacji jako płatnik podatku dochodowego od wynagrodzeń wypłacanych pracownikom.

Stanowisko fiskusa jest potwierdzone przez sądy

Dość powszechnie i od dłuższego czasu organy uważają bowiem, że udzielenie pożyczki bez odsetek powoduje powstanie przychodu w wysokości odsetek, jakie byłyby należne w warunkach rynkowych.  W podobnym tonie wypowiedział się także WSA w Krakowie w wyroku z 4 czerwca 2009 r. (sygn. akt I SA/Kr 957/08 oraz I SA/Kr 959/08), w których stwierdził, że „(…) Nieoprocentowana pożyczka prowadzi do powstania korzyści po stronie pożyczkobiorcy. Korzyść powinna być zaliczona do przychodów na podstawie przepisów o tzw. nieodpłatnych świadczeniach. Dotyczy to także sytuacji, w której pożyczka ma charakter całkowicie prywatny, a jej stronami są osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej. Przy określaniu wysokości nieodpłatnego świadczenia otrzymanego przez pożyczkobiorcę właściwe jest odwołanie się do średniego oprocentowania pożyczek, obliczonego na podstawie oprocentowania stosowanego przez kilka dużych banków”.

Nie jest to przy tym świeży pogląd (por. wyrok SN z 2 kwietnia 2003 r., sygn. akt III RN 49/02, OSNP 2003/15/2 czy wyrok NSA z 22 marca 2001 r., sygn. akt I SA/Gd 2027/98 itd.) i można go uznać za ugruntowany. Wykształcił się on wprawdzie na gruncie pożyczek udziałowców dla spółek, ale w tej sytuacji będzie to przychód ze stosunku pracy. To nieodpłatne świadczenie przypisać bowiem trzeba do źródła przychodów − stosunek pracy.

Skutki podatkowe komentowanego orzeczenia

Firma, która udziela swoim pracownikom na cele prywatne nieoprocentowanych pożyczek, skorzysta ze zwolnienia z VAT. Jest to możliwe, o ile przedsiębiorstwo nie prowadzi biznesu związanego z udzielaniem pożyczek. Nieoprocentowana pożyczka prowadzi po stronie pracowników do powstania przychodu ze stosunku pracy.

Mirosław Siwiński, radca prawny, doradca podatkowy (nr wpisu 09923) z kancelarii prawnej Witolda Modzelewskiego

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

Najważniejsze zmiany w podatkach 2016 roku

pobierz

Imprezy integracyjne

pobierz

Zmiany w podatkach 2016

pobierz

Sprawdź, jak rozliczać VAT przy okresowym braku sprzedaży

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 39076 )
Array ( [docId] => 39076 )