Artykuł 114¹ Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, definiuje osobę, która może przysposobić dziecko. W zawiązku z powyższym, osoba ta musi:
- mieć pełną zdolność do czynności prawnych,
- posiadać kwalifikacje osobiste uzasadniające przekonanie, że należycie będzie wywiązywać się z obowiązków przysposabiającego,
- między nią a przysposobionym powinna istnieć odpowiednia różnica wieku.
O ile pierwszy i trzeci wymóg przysposobienia są jasne, to spore problemy interpretacyjne nastręcza druga przesłanka, gdyż nie do końca wiadomo co ustawodawca miał na myśli poprzez „kwalifikacje osobiste”.
Na przestrzeni lat, doktryna (uwzględniając orzecznictwo Sądu Najwyższego), wypracowała stanowisko, które postuluje, aby kwalifikacje osobiste przysposabiającego oceniać pod kątem przepisów o władzy rodzicielskiej. Oznacza to, że osobista postawa przysposabiającego powinna świadczyć, iż będzie wychowywał przysposobionego z poszanowaniem godności i praw dziecka, będzie troszczył się o jego rozwój fizyczny i duchowy oraz, że przysposobiony otrzyma od przysposabiającego należyte przygotowanie do pracy, stosowne do jego uzdolnień.
Oceniając „kandydaturę” osoby, która chce przysposobić dziecko, istotne jest także czy:
- posiada ona stałe miejsce zamieszkania na terytorium RP,
- korzysta z pełni praw publicznych i obywatelskich,
- posiada pełną władzę rodzicielską w stosunku do dzieci naturalnych,
- wywiązuje się z obowiązku alimentacyjnego,
- stan zdrowia umożliwi właściwą opiekę nad przysposobionym,
- posiada odpowiednie warunki mieszkaniowe,
- posiada stałe źródło utrzymania.
