Umowa pożyczki obliguje do odpowiedniej ewidencji księgowej, sporządzenia deklaracji i zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Aktualnie obowiązek podatkowy w zakresie PCC od umowy pożyczki ciąży tylko i wyłącznie na pożyczkobiorcy.
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Podstawę opodatkowania stanowi kwota lub wartość pożyczki. Wysokość podatku stanowi 2%. Jeżeli nie jest on pobierany przez płatnika (notariusza), pożyczkobiorca ma obowiązek złożyć deklarację (na formularzu PCC-3) do właściwego urzędu skarbowego w ciągu 14 dni od dnia zawarcia umowy pożyczki. Jednocześnie należy obliczyć i wpłacić należny podatek.
Podatek stanowi koszt w momencie złożenia deklaracji PCC-3.
W przypadku umów pożyczki ustawa przewiduje jedynie wyjątek w sytuacji udzielenia pożyczki spółce kapitałowej przez wspólnika (udziałowca) oraz przez przedsiębiorców niemających na terytorium Polski siedziby lub zarządu, prowadzących działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek.
Ewidencja księgowa pożyczki od kontrahenta:
- Otrzymanie pożyczki od kontrahenta:
- Wn rachunek bankowy
- Ma Zobowiązania z tytułu pożyczek i kredytów od jednostek niepowiązanych (długo/krótkoterminowe).
- Złożenie deklaracji PCC:
- Wn Podatki i opłaty
- Ma Zobowiązania publiczno-prawne
- Zapłata podatku PCC
- Wn Zobowiązania publiczno-prawne
- Ma Rachunek bankowy”
- Spłata odsetek:
- Wn Koszty finansowe - odsetki
- Ma Rachunek bankowy”.
- Spłata kapitału:
- Wn Zobowiązania z tytułu pożyczek i kredytów od jednostek niepowiązanych
- Ma Rachunek bankowy.
W przypadku otrzymania pożyczki od kontrahenta w walucie na koniec okresu sprawozdawczego (zazwyczaj na koniec roku obrotowego) należy dokonać wyceny pożyczki. Nie rzadziej niż na dzień bilansowy wycenia się wyrażone w walutach obcych składniki aktywów (z wyłączeniem udziałów w jednostkach podporządkowanych wycenianych metodą praw własności) i pasywów - po obowiązującym na ten dzień średnim kursie ogłoszonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski.
Podstawa prawna: art. 4 ust. 2, załącznik nr 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r.poz. 330 ze zm.).
Paweł Sałdyka, specjalista w zakresie rachunkowości
Zobacz także:
