Kapitał zapasowy jest to kapitał, którego głównym przeznaczeniem jest pokrycie straty bilansowej. Na pokrycie strat należy przeznaczać 8% zysku netto za rok obrotowy, do czasu gdy kapitał zapasowy osiągnie wysokość 1/3 kapitału akcyjnego.
Kapitał zapasowy powstaje m.in. z nadwyżki:
- osiągniętej przy emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej, pozostałej po pokryciu kosztów emisji akcji (art. 396 § 1 ksh),
- między ceną sprzedaży, pomniejszoną o koszty sprzedaży, a niższą ceną nabycia akcji własnych (art. 396 § 2 ksh),
- między ceną nominalną a niższą ceną nabycia akcji własnych umorzonych (art. 36a ust. 2 UoR).
W spółce z o.o. nie ma obowiązku tworzenia kapitału zapasowego z zysku netto na pokrycie strat. Spółki te mogą tworzyć kapitał zapasowy m.in.: na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników z czystego zysku, z agio. Pozostałe jednostki zwyczajowo nie tworzą kapitału zapasowego. Do ujmowania zmian w kapitale zapasowym służy konto o tej samej nazwie.
Typowe zdarzenia ujmowane na koncie „Kapitał zapasowy”
Zapisy Wn
|
Zapisy Ma
|
- pokrycia straty stanowiącej wynik finansowy,
- nadwyżki ceny nabycia sprzedanych udziałów lub akcji własnych nad ceną ich sprzedaży – kwota do wysokości kapitału zapasowego,
- nadwyżki ceny nabycia nad wartością nominalną własnych udziałów lub akcji umorzonych w drodze obniżenia kapitału zakładowego (z wyjątkiem udziałów nabytych w drodze egzekucji, umarzanych bez obniżania kapitału zakładowego) – kwota do wysokości kapitału zapasowego,
- przekazania nieodpłatnie środków trwałych przez przedsiębiorstwo państwowe – według ich wartości netto,
- wykupu przez przedsiębiorstwo państwowe nieruchomości,
- kosztów poniesionych w związku z założeniem lub późniejszym rozszerzeniem spółki akcyjnej – kwota do wysokości agio, czyli nadwyżki ceny emisyjnej nad wartością nominalną akcji
|
- przeznaczenia na kapitał (fundusz) części rocznego zysku,
- nadwyżki osiągniętej przy emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej, a pozostałe po pokryciu kosztów emisji akcji,
- dopłat akcjonariuszy w zamian za przyznanie szczególnych uprawnień ich dotychczasowym akcjom,
- nadwyżki wartości wkładu nad wartością udziałów objętych w spółce z o.o.,
- nadwyżki wartości nominalnej nad niższą ceną nabycia akcji własnych,
- nadwyżki powstałej na własnych akcjach lub udziałach w razie ich zbycia po cenach sprzedaży (pomniejszonych o koszty sprzedaży) wyższych od cen nabycia,
- zarachowania (w dacie uprawomocnienia się postanowienia o zakończeniu postępowania naprawczego lub upadłościowego) wartości zobowiązań bezwarunkowo umorzonych,
- zasilenia funduszu zasobów mieszkaniowych w spółdzielniach mieszkaniowych z dotacji, subwencji i innych dopłat na dofinansowanie budowy obiektów,
- różnic z aktualizacji wyceny rozchodowanych środków trwałych, jeżeli odrębne przepisy nie nakazują odnoszenia ich na pozostałe przychody operacyjne.
|
Podstawa prawna: art. 36 ust.2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.).
dr Katarzyna Trzpioła, Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego
Zobacz także: