Trzeba pamiętać, że w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych odpisy
aktualizujące będą wyłączone jako pozycje niepieniężne z części
dotyczącej przepływów z działalności operacyjnej. W każdym przypadku
odpis aktualizujący pomniejsza wynikającą z ksiąg rachunkowych wartość
określonych składników zapasów, a późniejszy częściowy lub całkowity
rozchód zapasów pociąga za sobą potrzebę ustalenia części odpisu
wymagającego wyksięgowania w ślad za rozchodem.
Jeżeli spółka
utrzymuje w ilości przekraczającej jej potrzeby gospodarcze uznane za
normalne, to ilości nadmierne wycenia się w cenach sprzedaży netto,
jeżeli są one niższe od cen nabycia, zakupu lub kosztów wytworzenia tych
składników zapasów. Natomiast ilości przydatne gospodarczo wycenia się w cenach nabycia, zakupu lub w koszcie wytworzenia.
KSR 4 wyraźnie
wskazuje, że jeżeli jednostka utrzymuje pełnowartościowe zapasy (np.
wyrobów gotowych, towarów), przeznaczone do sprzedaży anonimowemu
odbiorcy, w ilości nadmiernej w stosunku do możliwości ich zbycia w
okresie uznanym za normalny, to wartość bilansowa tych
nadmiernych aktywów nie powinna przekraczać wysokości cen sprzedaży
netto uzyskiwanych za nie np. przy okresowych wyprzedażach.
Nie ma jednak podpowiedzi, w jaki konkretnie sposób należy tu dokładnie obliczyć kwotę odpisu aktualizującego. Jednostka powinna ustalić stosowane w tym zakresie zasady, przewidujące, że posiadany na dzień bilansowy stan takich zapasów dzieli się na części, z uwzględnieniem możliwości i polityki sprzedaży przewidzianej w kolejnych okresach przez jednostkę dla takich zapasów.
Oznacza to, że wartość bilansowa tego zapasu ustalona będzie jako suma:
wartości części zapasu przewidzianej do zbycia w ciągu okresu następującego po dniu bilansowym ustalonej - w zależności od tego, która z wartości na dzień bilansowy jest niższa - na poziomie cen nabycia, zakupu lub kosztu wytworzenia lub w wartości ceny sprzedaży netto,
wartości części zapasu przewidzianej do zbycia w kolejnym, późniejszym okresie, którą jednostka ustali na poziomie cen nabycia, zakupu lub kosztu wytworzenia lub odpowiednio zmniejszonej np. o określony procent ceny sprzedaży netto (w zależności od tego, która z tych wartości jest niższa).
Podstawa prawna: uchwała nr 6/07 Komitetu Standardów Rachunkowości z 26 lipca 2007 r. w sprawie przyjęcia krajowego standardu rachunkowości nr 4 Utrata wartości aktywów (Dz.Urz. Min.Fin. z 2007 r. nr 8, poz. 46).
dr Katarzyna Trzpioła, Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego
Zobacz także:
