Firma wypracowała zysk. Sprawdź, jak prawidłowo rozliczyć dywidendy

Autor: Katarzyna Trzpioła
Data: 22-05-2017 r.

Akcjonariusze bądź udziałowcy spółek kapitałowych  mają prawo do udziału w zysku rocznym przeznaczonym do podziału przez walne zgromadzenie. Przeczytaj, jakimi zasadami kierować się przy określaniu wysokości dywidendy i prawidłowym jej rozliczeniu.

Zgodnie z art. 192 oraz 348 ksh kwota przeznaczona do podziału między akcjonariuszy lub wspólników nie może przekraczać zysku za ostatni rok obrotowy, powiększonego o niepodzielone zyski z lat ubiegłych oraz o kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowych, które mogą być przeznaczone do podziału. Kwotę tę należy pomniejszyć o niepokryte straty, udziały własne oraz o kwoty, które zgodnie z przepisami lub umową spółki powinny być przekazane z zysku za ostatni rok obrotowy na kapitały zapasowy lub rezerwowe.

O dniu wypłaty dywidendy powinna rozstrzygać uchwała wspólników spółki z o.o. czy walnego zgromadzenia spółki akcyjnej. Jeżeli uchwała takiego dnia nie określa, wówczas dywidenda ma być wypłacana w dniu określonym przez zarząd w spółce z o.o. albo przez radę nadzorczą w spółce akcyjnej.

 

Osobami uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy są akcjonariusze lub udziałowcy, którym przysługiwały akcje lub udziały w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku. Umowa sp. z o.o. lub statut w spółce akcyjnej może upoważniać zgromadzenie wspólników lub walne zgromadzenie akcjonariuszy do określenia dnia, według którego ustala się listę wspólników, akcjonariuszy uprawnionych do dywidendy za dany rok obrotowy. Dzień ustalenia prawa do dywidendy nie może być wyznaczony później niż w terminie dwóch miesięcy, licząc od dnia powzięcia uchwały w powyższej sprawie przez walne zgromadzenie spółki. W przypadku publicznej spółki akcyjnej walne zgromadzenie ustala dzień dywidendy na dzień powzięcia uchwały albo w okresie kolejnych trzech miesięcy, licząc od tego dnia.

Dywidendę można wpłacić tylko po zatwierdzeniu sprawozdania

Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto jednostek, które są zobowiązane przepisami ustawy do badania sprawozdania finansowego, może nastąpić po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający – art. 53 ust. 3 UoR Istotnym wymogiem jest również wyrażenie przez biegłego rewidenta opinii o tym sprawozdaniu. Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto, dokonane bez spełnienia tego warunku, uważane są za nieważne z mocy prawa.

Decyzja o podziale lub pokryciu wyniku finansowego netto jednostek niezobowiązanych do poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego może nastąpić po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający.

Spółka wypłacająca dywidendę wystąpi w roli płatnika

W spółce otrzymującej dywidendę, zgodnie z art. 42 ust. 3 UoR, dywidenda stanowi przychód finansowy ujmowany w rachunku zysków i strat, który jest księgowany w momencie otrzymania dywidendy. Jeśli  właścicielem akcji lub udziałów uprawniających do otrzymania dywidendy są osoby fizyczne dochody z dywidend od akcji lub udziałów są dla nich kategorią przychodów z kapitałów pieniężnych.

W przypadku ustawy o CIT przepisy wskazują wyraźnie, że momentem powstania obowiązku podatkowego jest data otrzymania dywidendy. Dochód z dywidend oraz innych przychodów z tytułu dywidend od jednostek mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej opodatkowany jest podatkiem w wysokości 19% uzyskanego przychodu. Podatek dochodowy od dochodów z udziału w zyskach osób prawnych od podatników niemających siedziby lub zarządu, w stosunku do ich dochodów uzyskiwanych na terytorium Polski, ustala się w wysokości 19% przychodu, chyba że umowa w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu zawarta z krajem miejsca siedziby lub zarządu podatnika stanowi inaczej.


Przepisy zwalniają z obowiązku płacenia podatku od dywidend spółki wchodzące w skład podatkowej grupy kapitałowej, chyba że nastąpiło naruszenie warunków uznania grupy kapitałowej za podatnika. W tym przypadku obowiązek podatkowy powstaje z dniem utraty prawa do uznania podatkowej grupy kapitałowej za podatnika.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 22 ust. 4)
całkowicie zwalniają od podatku dochodowego przychody uzyskane z dywidend spółek mających siedzibę w Polsce, które łącznie spełniają następujące warunki:

  1. wypłacającym dywidendę oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych jest spółka będąca podatnikiem podatku dochodowego, mająca siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
  2. uzyskującym dochody (przychody) z dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych jest spółka podlegająca w Rzeczypospolitej Polskiej lub w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania;
  3. spółka posiada bezpośrednio nie mniej niż 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki, o której mowa w pkt 1;
  4. spółka nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania.

Jednostką zobowiązaną do naliczenia i pobrania podatku dochodowego jest spółka dokonująca wypłaty dywidendy. Pełni ona funkcję płatnika i w dniu wypłaty dywidendy jest obowiązana pobrać podatek do chodowy i wypłacić uprawnionej spółce dywidendę netto.

Podobnie w przypadku osób fizycznych momentem warunkującym powstanie obowiązku podatkowego jest otrzymanie dywidendy. Spółka wypłacająca dywidendę z dniem jej wypłaty musi pobrać, jako płatnik, kwotę podatku dochodowego od dywidendy w kwocie 19% i wypłacić uprawnionej osobie dywidendę netto.


Dywidend uzyskanych przez osoby fizyczne na terytorium Polski nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł. Oznacza to również, że osoba fizyczna, w przeciwieństwie do osób prawnych, nie ma prawa odliczania podatku od dywidend od podatku obliczonego na zasadach ogólnych.

dr Katarzyna Trzpioła, wykładowca na Wydziale Zarzadzania UW, wieloletni praktyk

Tagi: dywidenda

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

Wykorzystanie firmowego auta do celów prywatnych

pobierz

Księgowanie zdarzeń gospodarczych w pytaniach i odpowiedziach

pobierz

5 błędów w księgowaniu środków trwałych

pobierz

Ewidencja różnic kursowych zgodnie z UoR i MSR

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 40391 )
Array ( [docId] => 40391 )