Co to są środki trwałe
Zgodnie z ustawą o rachunkowości środki trwałe są to rzeczowe aktywa trwałe o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Z kolei w świetle ustaw podatkowych środkami trwałymi są budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością, maszyny i urządzenia, środki transportu, a także inne przedmioty o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok. Co więcej, przedmioty te muszą być wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu.
Wartość początkowa środka trwałego nabytego w drodze zakupu
Za wartość początkową środków trwałych w przypadku odpłatnego nabycia uznaje się cenę ich nabycia.
Jeżeli natomiast nabycie jest odpłatne tylko częściowo, wówczas wartość
początkową stanowi cena nabycia powiększona o wartość przychodu.
Ceną nabycia jest kwota należna zbywcy powiększona o koszty związane z
zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania i
pomniejszona o VAT, z wyjątkiem przypadków, gdy VAT nie stanowi podatku
naliczonego, bądź też podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty
należnego podatku o podatek naliczony lub zwrot różnicy podatku.
Do kosztów związanych z zakupem zaliczamy przede wszystkim
następujące koszty: transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w
drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów
komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek i
prowizji.
Cenę nabycia koryguje się o różnice kursowe, naliczone do dnia przekazania do używania środka trwałego.
Jeżeli nie można ustalić ceny nabycia środków trwałych lub ich części
nabytych przez podatników przed dniem założenia ewidencji lub
sporządzenia wykazu, wartość początkową tych środków przyjmuje się w
wysokości wynikającej z wyceny dokonanej przez podatnika, z
uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z
grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji lub sporządzenia
wykazu oraz stanu i stopnia ich zużycia.
Wartość początkowa środka trwałego wytworzonego we własnym zakresie
Jeżeli podatnik wytworzył środek trwały we własnym zakresie, wartość początkową tego środka trwałego stanowi koszt jego wytworzenia.
Kosztem wytworzenia jest wartość – w cenie nabycia – zużytych do
wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i
wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z
pochodnymi i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych
środków trwałych.
Do kosztu wytworzenia nie zalicza się wartości własnej pracy
podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, kosztów ogólnych zarządu,
kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów
operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i
prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia
przekazania środka trwałego do używania.
Koszt wytworzenia koryguje się o różnice kursowe, naliczone do dnia przekazania do używania środka trwałego.
Jeżeli podatnik nie może ustalić kosztu wytworzenia, wówczas wartość
początkową środków trwałych ustala się w wysokości określonej z
uwzględnieniem cen rynkowych przez biegłego, powołanego przez podatnika.
Wartość początkowa środka trwałego nabytego nieodpłatnie, w drodze spadku lub darowizny
Jeżeli środek trwały został nabyty w drodze spadku, darowizny lub w
inny nieodpłatny sposób, wówczas jego wartością początkową jest wartość rynkowa z dnia nabycia. Wyjątek stanowi sytuacja gdy umowa darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu określa tę wartość w niższej wysokości.
Wartość początkowa środka trwałego wniesionego aportem do spółki
Wartość początkową środka trwałego, wniesionego aportem do spółki
osobowej ustala się jako sumę wydatków poniesionych na jego nabycie albo
wytworzenie we własnym zakresie przez wspólnika spółki osobowej.
Procedura ta dotyczy tylko środków trwałych, które nie podlegały do tej
pory odpisom amortyzacyjnym, a także nie zostały zaliczone wcześniej do
kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie.
W przypadku, gdy przedmiot wkładu podlegał już odpisom
amortyzacyjnym, jego wartość początkową określa się jako wartość od
której dokonywane były odpisy amortyzacyjne.
Jeżeli nie jest możliwe ustalenie wydatków na nabycie przedmiotu
aportu lub kosztu jego wytworzenia, za wartość początkową należy przyjąć
jego cenę rynkową.
Wartość początkowa środka trwałego otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej
Za wartość początkową środka trwałego otrzymane w związku z
likwidacją osoby prawnej uznaje się ustaloną przez podatnika wartość
poszczególnych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i
prawnych, nie wyższą jednak od ich wartości rynkowej.
Zobacz także:
