Z budżetu samorządowego może być udzielona bezzwrotna pomoc dla innych jednostek samorządu terytorialnego jako dotacja celowa. Nie może być jednak formą dofinansowania innej gminy, powiatu lub województwa przekazywanego bez sprecyzowania jego przedmiotowego przeznaczenia.
Udzielana pomoc może mieć charakter rzeczowy lub finansowy. Prawną podstawę udzielania dotacji celowej stanowi art. 220 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Dla wsparcia finansowego została wyraźnie zastrzeżona forma dotacji celowej, w przypadku wsparcia rzeczowego – nie została ona określona (art. 220 ust. 1 ustawy o finansach publicznych).
Formy i cele udzielanej pomocy
Wydatki budżetowe mają zawsze formę pieniężną, a więc z budżetu samorządowego nie może być udzielona pomoc rzeczowa. Środki publiczne na jej sfinansowanie rozdysponowane są przez JST także w formie dotacji celowej.
Dla jednostki udzielającej pomocy stanowi ona
wydatek budżetowy. Oznacza to, że w uchwale budżetowej bądź zmieniającej budżet powinna zostać określona kwota wydatków w zależności od rodzaju wydatku oraz zaklasyfikowana zgodnie z rozporządzeniem ministra finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów.
Cele, na jakie może ona przeznaczyć wydatki ze swojego budżetu, określone zostały w art. 216 ust. 2 ustawy o finansach publicznych. Oprócz zadań własnych, wydatki budżetowe mogą być przeznaczone na:
- zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone ustawami JST,
- zadania przejęte przez jednostki do realizacji w drodze umowy lub porozumienia;
- zadania realizowane wspólnie z innymi jednostkami,
- pomoc rzeczową lub finansową określoną odrębną uchwałą przez organ stanowiący JST,
- programy finansowane z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o finansach publicznych.
Zaklasyfikowanie dotacji celowej
Pomoc finansową na zadania wykonywane w ramach wydatków bieżących należy zaklasyfikować w:
- § 271 „Dotacja celowa na pomoc finansową udzielaną między jednostkami samorządu terytorialnego na dofinansowanie własnych zadań bieżących”,
- § 630 „Dotacja celowa na pomoc finansową udzielaną między jednostkami samorządu terytorialnego na dofinansowanie własnych zadań inwestycyjnych i zakupów inwestycyjnych”.
Klasyfikacja działu i rozdziału wydatków zależna jest od rodzaju działalności, na jaki dotacja zostanie przyznana.
Należy również pamiętać, że dofinansowanie bieżącego lub inwestycyjnego zadania dla innej JST nie może przekroczyć 80% kosztów jego realizacji.
Podstawa prawna:
- ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. nr 157, poz. 1240 ze zm.);
- rozporządzenie ministra finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz.U. nr 38 poz. 207 ze zm.).
Katarzyna Czajkowska-Matosiuk, doktorantka w Instytucie Nauk Administracyjno-Prawnych UW