Jednostki budżetowe, takie jak szkoła lub dom kultury nie działają niezależnie od gminy i nie mogą być samodzielnymi podatnikami VAT – tak rozstrzygnął w uchwale Naczelny Sąd Administracyjny (I FPS 1/13).
Szkoła, dom kultury czy inne jednostki podległe gminie nie są podatnikami VAT, gdyż nie wykonują zleconych im czynności w imieniu i na rzecz gminy. Nie mogą więc posiadać NIP, bo nie dysponują własnymi dochodami.
Istotne jest, że chociaż uchwała dotyczyła gminnych jednostek budżetowych, to może mieć znaczenie także dla jednostek utworzonych przez JST innych szczebli, jakimi są województwa i powiaty.
Jeden NIP – tylko dla gminy
Spór, który stał się podstawą do rozstrzygnięcia w uchwale, dotyczy gminy Wrocław, która wykonuje zadania zlecone za pomocą jednostek budżetowych. Problem dotyczył tego, czy gmina może mieć tylko jeden NIP, przez co od wszystkich czynności opodatkowanych VAT, przez nią wykonywanych i przez jej jednostki, podatek płaciłaby tylko gmina.
VAT tylko od jednostek samodzielnych
Ustawa o VAT mówi, że organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy nie są podatnikami tego podatku, jeżeli wykonują zadania zlecone i takie, dla realizacji których zostały powołane. Organy władzy publicznej i ich urzędy będą jednak podatnikami, jeżeli będą prowadzić samodzielną działalność gospodarczą.
Jednostki budżetowe gminy nie mogą być więc podatnikami VAT, bo działalność gospodarcza, jaką prowadzą, nie jest niezależna od decyzji gminy.
Podstawa prawna:
- Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 594).
- Ustawy z 11 marca 2004 r o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz.U. z 2011 r. nr 177 poz. 1054 ze zm.).
Monika Komasa, specjalista ds. finansów publicznych
Zobacz także:
