Kiedy nie trzeba stosować rozporządzenia nr 561/2006

Przedsiębiorca nie może żądać od służby kontrolnej, żeby udowodniła to, że jest on wyłączony spod przepisów rozporządzenia nr 561/2006.

W wyniku kontroli ITD ustaliła, że doszło do licznych naruszeń przepisów dotyczących czasu pracy kierowców – w szczególności skracanie dziennego i tygodniowego odpoczynku oraz przekroczenie maksymalnego czasu prowadzenia pojazdu bez przerwy. Za te naruszenia WITD nałożył na firmę karę pieniężną.Odwołała się ona, gdyż jej zdaniem postępowanie w sprawie nałożenia kary powinno zostać umorzone.

Ukarany argumentował, że kierowcy wykonywali przewozy drogowe w ramach gospodarstwa rolnego, którego właścicielem jest przedsiębiorca. W związku z tym zarówno przepisy rozporządzenia nr 561/2006, jak i przepisy ustawy o czasie pracy kierowców nie miały wobec nich zastosowania. Do odwołania dołączono zaświadczenie o prowadzonym gospodarstwie. Przedsiębiorca dodał, że wiele razy pisemnie prosił WITD o podanie, z jakich przepisów wynika obowiązek dokumentowania przez kierowców czasu pracy w promieniu 100 km od gospodarstwa. Jednak nie otrzymał odpowiedzi.

GITD utrzymał karę w mocy. Organ wskazał, że spółka nie przedstawiła żadnych dowodów potwierdzających, że przewozy były wykonywane w związku z działalnością rolniczą w promieniu 100 km od gospodarstwa. Przedsiębiorca pomimo wezwań o przedłożenie dowodów na wykonywanie przewozów związanych z działalnością rolniczą, nie udostępnił niczego (np. faktur VAT, listów przewozowych lub umów na przewóz artykułów rolnych).

Ponadto firma wykorzystywała pojazdy z tachografami cyfrowymi. Urządzenia te mają funkcję „OUT”, dzięki której można zaznaczyć, że dana aktywność kierowcy nie może podlegać kontroli z uwagi na wyłączenie od obowiązku stosowania przepisów rozporządzenia. Okazało się, że kierowcy nie korzystali z tej funkcji. W związku z tym nie można było uznać, że kontrolowane przewozy były wyłączone spod przepisów. Firma złożyła skargę do sądu. Dodała, że kazano jej przełączać przycisk „OUT”, podczas gdy przewozy były objęte wyłączeniem, a więc kierowcy nie musieli w ogóle obsługiwać tachografu.

Wojewódzki sąd administracyjny oddalił skargę. Wskazał, że ITD w wystarczający sposób chciała wyjaśnić kwestię tych przewozów. Sąd podkreślił też, że przedsiębiorca, pomimo że jest profesjonalistą w prowadzonej przez siebie działalności rolniczej i powinien posiadać odpowiednie dokumenty, chciał przerzucić ciężar udowodnienia istotnych okoliczności na inspekcję. Spółka wniosła skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego, jednak ten ją oddalił.

Zdaniem NSA to firmie musiała udowodnić, że może zastosować wyłączenie z art. 13 rozporządzenia nr 561/2006, ale nie zrobiła tego. Zaświadczenie o prowadzeniu gospodarstwa rolnego nie wystarczyło. Ponadto WITD wzywał skarżącego nie tylko do przedstawienia dokumentacji, ale również do wyjaśnienia, w jakim okresie i dla jakich gospodarstw rolnych kierowcy wykonywali przewozy. Nawet jeśli przyjąć, że przedsiębiorca nie miał dokumentów potwierdzających wyłączenie spod przepisów, to nie istniały żadne przeszkody, aby udzielił wyjaśnień.