Rola konosamentu
Konosament w przewozach realizowanych z wykorzystaniem środków transportu morskiego ma charakter dokumentu przewozowego pełniącego funkcję adaptacyjno-odbiorczą, dowodową oraz papieru wartościowego.
Pierwsza rola przejawia się w tym, że stanowi potwierdzenie przyjęcia towaru w nim wymienionego na pokład statku w celu przewiezienia i dostarczenia ładunku do odbiorcy. Jednocześnie konosament określa ilość, rodzaj i stan przyjętej dostawy. Jako umowa jednostronna, w której przewoźnik zobowiązuje się do oddania towaru jego docelowemu odbiorcy stanowi dowód zawarcia umowy, stąd funkcja dowodowa. Natomiast charakter papieru wartościowego wynika stąd, że osoba posiadająca konosament ma pełne prawo do dysponowania ładunkiem, jego rozporządzaniem, a także zbycia ładunku, jeśli istnieje taki zapis w umowie.
Rodzaje konosamentu
Stosuje się kilka rodzajów tego dokumentu. W zależności od sposobu określenia odbiorcy wyróżniamy:
- konosament na zlecenie,
- konosament imienny,
- rzadko konosament na okaziciela.
Gdy papier jest podpisywany w momencie przyjęcia towaru do przewozu mówimy o konosamencie przyjęcia do załadowania, natomiast, gdy doszło do jego faktycznego umieszczenia na pokładzie statku nosi, on miano konosamentu załadowania.