Cyfra 1 oznacza konieczność leżenia w łóżku w czasie zwolnienia lekarskiego, a cyfra dwa – że chory pracownik może w trakcie zwolnienia chodzić.
Pracodawca może kontrolować chorego pracownika
Praktyka wskazuje, że niejednokrotnie pracodawcy podejrzewają, iż w trakcie zwolnienia lekarskiego chory np. wykonuje pracę zarobkową lub zamiast leżeć w łóżku i stosować lekarskie zalecenia, załatwia sprawy prywatne. W takiej sytuacji płatnik zasiłku (pracodawca lub ZUS) ma prawo odwiedzić chorego i sprawdzić nie tylko jego zachowanie w czasie choroby, ale również samo zaświadczenie lekarskie – czy nie zostało sfałszowane lub czy zostało wydane zgodnie z przepisami w sprawie zasad i trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich.
Istotne jest to, że wyniki kontroli mają wpływ na uprawnienia zasiłkowe osoby korzystającej ze zwolnienia lekarskiego. Chory nie narusza zaleceń lekarskich, jeśli mimo powinności „leżenia w łóżku” uda się np. na badania kontrolne czy na zabieg rehabilitacyjny, a w przypadku „możności chodzenia” – kupi leki w aptece bądź dokona podstawowych zakupów.
Dla dwóch pracodawców trzeba posiadać dwa dokumenty ZUS ZLA
Sytuacja, w której pracownik zatrudniony u dwóch pracodawców u jednego przedkłada zaświadczenie lekarskie, a u drugiego świadczy pracę, jest niedopuszczalna. Pracownik zatem powinien domagać się wystawienia przez lekarza dwóch zaświadczeń ZUS ZLA, odrębnie dla każdego pracodawcy.
Wykonywanie pracy zarobkowej w czasie trwania zwolnienia lekarskiego z jednej strony powoduje utratę przez pracownika prawa do zasiłku za cały okres tego zwolnienia, z drugiej zaś stanowi naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. W czasie zwolnienia lekarskiego pracownik jest czasowo zwolniony z obowiązku świadczenia pracy i wykonywania innych czynności mających związek z pracą (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 14 stycznia 1999 r., sygn. akt III AUa 1221/98, PP 1999/9), wówczas przejawem troski pracownika o dobro zakładu pracy jest stosowanie się do wskazań lekarskich i powstrzymywanie się od wykonywania czynności mogących przedłużyć jego nieobecność w pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 16 listopada 2000 r., sygn. akt I PKN 44/00, OSNP 2002/1/239).
Podstawa prawna:
- art. 17 ust. 1, art. 53 ust. 1, art. 55 ust. 1 i 2, art. 59 ust.
14, art. 59 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z
ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.:
Dz.U. z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.).
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 27 lipca 1999
r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wystawiania zaświadczeń
lekarskich, wzoru zaświadczenia lekarskiego i zaświadczenia lekarskiego
wydanego w wyniku kontroli lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych (Dz.U. nr 65, poz. 741 ze zm.).
- § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 27
lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wystawiania
zaświadczeń lekarskich, wzoru zaświadczenia lekarskiego i zaświadczenia
lekarskiego wydanego w wyniku kontroli lekarza orzecznika Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 1999 r. nr 65, poz. 741 ze zm.).
Autor: Izabela Nowacka, specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych
Opracowanie redakcyjne: Renata Kajewska
Zobacz także:
