Prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia (w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy) ukończyła co najmniej 55 lat – kobieta, oraz 60 lat – mężczyzna, oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn.
Ukończenie wskazanego wieku nie jest wymagane, je-żeli osoba ubezpieczona do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn.
Informacja o przyczynie rozwiązania stosunku pracy powinna znaleźć się w wystawianych świadectwach pracy. Z przepisów wynika ponadto, że świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie, która także spełnia łącznie następujące warunki:
-
przez co najmniej 6 miesięcy pobierała zasiłek dla bezrobotnych,
-
nadal (w dniu zgłoszenia wniosku o świadczenie) jest zarejestrowana jako osoba bezrobotna,
-
w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych,
-
złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w okresie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych albo w terminie 14 dni, gdy zatrudnienie lub inna praca zarobkowa ustają po upływie 6-miesięcznego okresu pobierania zasiłku (w szczególnie uzasadnionych przypadkach termin 30- i 14-dniowy może ulec przywróceniu),
-
ma wymagany staż, wiek i inne indywidualne warunki określone w art. 2 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych.
Pracownicy spełniający warunki indywidualne do przyznania świadczenia przedemerytalnego po rozwiązaniu stosunku pracy powinni zarejestrować się w urzędzie pracy jako osoby bezrobotne. Po okresie pobierania przez co najmniej 6 miesięcy zasiłku dla bezrobotnych i otrzymaniu stosownego zaświadczenia (o okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych i aktualnym statusie osoby bezrobotnej) składają wnioski w swoim oddziale ZUS. Powinni pamiętać o tym, aby wniosek złożyć nie później niż 30 dni od otrzymania zaświadczenia albo 14 dni od ustania zatrudnienia (dotyczy osób wykonujących zatrudnienie lub inną pracę zarobkową w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia albo zatrudnienie w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych, gdy praca ta lub zatrudnienie ustaną po upływie 6-miesięcznego okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych).
Kolejnym świadczeniem, do którego, po spełnieniu określonych warunków, pracownicy mogą mieć prawo, jest emerytura częściowa. Warunkiem przyznania tej emerytury również jest złożenie wniosku przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego uprawniającego do emerytury. Zgodnie z art. 26b ustawy emerytalnej emerytura częściowa przysługuje:
-
kobiecie urodzonej po 31 grudnia 1958 r., która nie ma ukończonego wieku emerytalnego ustalonego według jej daty urodzenia, a ma ukończone 62 lata oraz udowodniony co najmniej 35-letni okres składkowy i nieskładkowy, oraz
-
mężczyźnie urodzonemu po 31 grudnia 1948 r., który nie ma ukończonego wieku emerytalnego ustalonego według jego daty urodzenia, a ma ukończone 65 lat oraz udowodniony co najmniej 40-letni okres składkowy i nieskładkowy.
Wysokość emerytury częściowej wynosi 50% kwoty emerytury ustalonej na nowych zasadach i nie podlega podwyższeniu do kwoty najniższej emerytury.
