Emerytury pomostowe tracą wygasający charakter

Experto24.pl

Tue, 13 Jun 2023 22:39:02 +0200

Nowy projekt ustawy dotyczący emerytur pomostowych ma być wyjściem naprzeciw oczekiwaniom organizacji związkowych oraz samych pracowników. Główną zmianą jest uchylenie przepisów, które przesądzają o czasowym charakterze prawa do skorzystania z emerytury pomostowej - przy czym tę czasowość postrzegać należy jako wygaśnięcie tego prawa. 

Osoba, która jeszcze nie uzyskała prawa do emerytury lub też nie osiągnęła powszechnego wieku emerytalnego może skorzystać z emerytury pomostowej, jeśli wykonywała pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. 

Uprawnieni do skorzystania z tej formy wsparcia są więc pracownicy zatrudnieni w górnictwie, energetyce, nauczyciele pracujący w ośrodkach szkolno-wychowawczych a także członkowie zespołów ratownictwa medycznego. Oczywiście dla skorzystania z prawa do emerytury pomostowej wymagane jest także spełnienie innych warunków, takich jak m.in, odpowiednia długość okresu składkowego. 

Zobacz także:

• Emerytura z rekompensatą nie dla każdego nauczyciela 
• Odprawa emerytalna po zakończeniu zawieszenia wypłaty emerytury 

Obecnie obowiązujące przepisy zakładają wygaszający charakter tego prawa, bowiem przewidują konieczność wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze przed 1 stycznia 1999 r. Wprowadzenie takiego wymogu przesądziło o wygasającym charakterze regulacji. I właśnie uchylenie tego ostatniego warunku znalazło się w nowelizacji przepisów dotyczących emerytury pomostowej. 

Zobacz także: 

• Składka na Fundusz Emerytur Pomostowych 
• Emerytura czy świadczenie kompensacyjne – jaką decyzję podjąć 

Nowe przepisy mają także wprowadzić większą ochronę dla pracowników, którzy już korzystają z ochrony przed rozwiązaniem stosunku pracy za wypowiedzeniem lub w przypadku, gdy bez wypowiedzenia dochodzą oni roszczeń o:
a) przywrócenie do pracy
b) uznanie wypowiedzenia stosunku pracy za bezskuteczne

Zobacz także:

• Jak określając liczbę osób posiadających uprawnienia wynikające z pracy w szczególnych warunkach w druku Z-10, czyli sprawozdaniu o warunkach pracy? 
• Składka na Fundusz Emerytur Pomostowych 

Po wejściu w życie nowych przepisów dodatki wypłacane za szczególne warunki pracy, które otrzymują pracownicy w związku z warunkami pracy szczególnie uciążliwymi lub szczególnie szkodliwymi dla zdrowia, a także z dużym wysiłkiem fizycznym lub umysłowym, a także pracy szczególnie niebezpiecznej - nie będą uwzględniane podczas jako element wynagrodzenia podczas jego porównywania z minimalnym wynagrodzeniem za pracę. 

W konsekwencji zaproponowano także nową definicję rekompensaty, wypłacanej osobom, które nie mają prawa do emerytury pomostowej. 

Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach pomostowych oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 3321) wraz z uzasadnieniem opublikowany na oficjalnej stronie internetowej Sejmu RP - portal sejm.gov.pl

emerytura pomostowa, emerytura, prawo do emerytury, 

Zawieszenie świadczeń emerytalno-rentowych: nowe progi od 1 czerwca

Experto24.pl

Wed, 31 May 2023 22:50:02 +0200

Wysokość przychodu, która przesądza o zawieszeniu lub zmniejszeniu otrzymywanych świadczeń emerytalno-rentowych jest uzależniona od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Sprawdź jakie kwoty obowiązują od 1 czerwca 2023 r. 

Osoba pobierająca emeryturę lub rentę, która jednocześnie chciałaby do tego świadczenia "dorobić" musi się liczyć z tym, że po przekroczeniu określonego progu przychodów przysługujące jej świadczenie zostanie zawieszone lub zmniejszone. Zgodnie z art. 104 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, prawo do emerytury lub renty jest zawieszony lub zmniejszone, jedynie w przypadku gdy świadczeniobiorca osiąga przychód z działalności, która podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego (jest to zatrudnienie, służba, inna praca zarobkowa oraz prowadzenie działalności gospodarczej). 

Wysokość przychodu o którym mowa jest uzależniona od wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Tę wartość podaje Prezes Głównego Urzędu Statystycznego.  

Zobacz także: W jakiej formie zatrudnienia może dorabiać emeryt 

W komunikacie z 11 maja 2023 r. ogłosił on, że przeciętne miesięczne wynagrodzenie w pierwszym kwartale 2023 r. wynosi 7 124,26 zł. W konsekwencji Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ogłosił 15 maja 2023 r. nowe kwoty miesięcznego przychodu, których przekroczenie spowoduje zawieszenie lub zmniejszenie otrzymywanej emerytury lub renty. 

Zobacz także: Dowiedz się, czym ma być emerytura stażowa – sprawdzamy dwa projekty ustaw 

Od 1 czerwca 2023 r. zawieszenie otrzymywanego świadczenia emerytalnego lub rentowego nastąpi, jeśli dana osoba uzyska przychód w wysokości co najmniej 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia co odpowiada kwocie: 9 261,60 zł. Wymienione świadczenia zostaną zmniejszone w przypadku, gdy świadczeniobiorca uzyska przychód wynoszący 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia - czyli co najmniej 4 987 zł. 

Przypomnijmy, że od 1 marca do 31 maja 2023 r. kwoty te wynosiły odpowiednio: 8753,60 zł oraz 4713,50 zł.

Zobacz także: Czy pracownicy w wieku emerytalnym przysługuje kwota wolna od podatku 

Informacja opublikowana na oficjalnej stronie internetowej Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego - portal kru.gov.pl

zawieszenie emerytury, zawieszenie renty, zmniejszenie renty, zmniejszenie emerytury, przychód decydujący o zawieszeniu emerytury lub renty, świadczenie emerytalno-rentowe, przeciętne miesięczne wynagrodzenie

Emerytury dla cudzoziemców

Experto24.pl

Fri, 28 Apr 2023 12:12:01 +0200

Nie było w ostatnich latach żadnych zmian w zakresie prawa do emerytury dla cudzoziemców - informuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Podkreśla, że takie same warunki muszą spełnić obywatele Ukrainy, aby móc pobierać świadczenie emerytalne w Polsce - dotyczy to m.in. konieczności odprowadzania składek w Polsce. 

W 2012 r. Polska i Ukraina podpisały umowę dwustronną dotyczącą zabezpieczenia społecznego. Dotyczy ona osób, które pracowały bądź też nadal pracują w obu państwach. Podczas ustalania prawa do emerytury dla takich osób, bierze się pod uwagę okresy ubezpieczenia także w drugim państwie - strony wspomnianej umowy. 

Zobacz także: Czy staż pracy decyduje o prawie do emerytury 

Aby uzyskać emeryturę w Polsce, obywatele innych państw muszą odprowadzać składki w naszym kraju. Mogą otrzymać dodatek do minimalnej emerytury, pod warunkiem, że mieszkają w Polsce - przy czym rozumie się przez to legalny pobyt w Polsce, a więc osoba z Ukrainy musi posiadać prawo legalnego pobytu na podstawie dokumentu wydanego przez urząd do spraw cudzoziemców albo na podstawie legalności pobytu uzyskanej poprzez wpis do rejestru Straży Granicznej. Nie jest to uzależnione od obywatelstwa - jeśli więc Polak mieszka w innym państwie, to nie będzie mu przysługiwało takie wyrównanie. 

Zobacz także: Wymiar czasu pracy a prawo do emerytury i renty 

Dodatek do emerytury minimalnej także jest obliczany z uwzględnieniem okresów pracy w Ukrainie i jest to rodzaj wyrównania od sumy świadczeń wypłacanych z Ukrainy i z Polski.

ZUS zauważa, że z roku na rok skala tych dopłat wypłacanych obywatelom Ukrainy jest mniejsza. Obecnie jest to ok. 1 170 osób. Jest to wynikiem podejmowania pracy przez Ukraińców. W przypadku gdy przychód osiągany z tytułu pracy albo z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej przekracza wysokość dopłaty, to dana osoba traci do niej prawo. Inną przyczyną mniejszej ilości dopłat są także powroty do Ukrainy. 

Ważne: ZUS weryfikuje prawo do świadczeń zarówno na etapie składania wniosku jak i w całym okresie wypłaty. 

Zobacz także: Dyspozycja środkami na subkoncie w ZUS po śmierci ubezpieczonego 

Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreśla jednak, że zapisów tej umowy nie można interpretować w taki sposób, że z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych finansowane są emerytury obywateli Ukrainy, którzy pracowali jedynie na terenie swojego ojczystego kraju. Zgodnie z przepisami każde państwo wypłaca bowiem świadczenie proporcjonalnie do długości okresów ubezpieczenia w tym kraju. 

Zobacz także: Trzynasta emerytura a zbieg świadczeń z KRUS i ZUS 

Umowa o zabezpieczeniu społecznym zawarta z Ukrainą nie jest wyjątkiem. Polska zawarła kilkanaście takich umów, dzięki temu Polacy pracujący w Niemczech, Kanadzie, USA, Holandii czy Hiszpanii także będą mogli skorzystać z prawa do zabezpieczenia społecznego. Tego rodzaju umowy są wręcz standardem w dzisiejszym świecie. Podobne rozwiązania obowiązują na terenie całej Unii Europejskiej. Tego typu regulacje służą usuwaniu barier dla osób, które chcą uzyskać emeryturę, rentę czy zasiłek, i pracowały legalnie w większej liczbie państw, wpłacając składki do co najmniej dwóch różnych systemów. 

Informacja opublikowana na oficjalnej stronie internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - portal zus.pl

prawo do emerytury, świadczenie emerytalne, emerytura dla cudzoziemca, obywatel Ukrainy, 

Ogólnoeuropejski indywidualny produkt emerytalny

Experto24.pl

Tue, 18 Apr 2023 21:37:14 +0200

Projekt ustawy o ogólnoeuropejskim indywidualnym produkcie emerytalnym został przyjęty przez Radę Ministrów. OIPE ma być nową formą oszczędzania na emeryturę przez obywateli Unii Europejskiej. Produkt ma umożliwiać przenoszenie środków przy zmianie miejsca zamieszkania z jednego państwa członkowskiego do innego.

Ogólnoeuropejski Indywidualny Produkt Emerytalny ma być odpowiedzią na potrzeby oszczędzania na emeryturę, a jednocześnie uwzględniać możliwości zmiany miejsca zamieszkania i przeniesienia się do innego państwa członkowskiego. Ma pozwalać także na transgraniczne inwestowanie środków. Projekt przepisów przygotował minister finansów. 

Zobacz także: Wpłaty za osoby ponownie zapisane do PPK należy przekazać w kwietniu 

Rozwiązania zawarte w ustawie o ogólnoeuropejskim indywidualnym produkcie emerytalnym są zbudowane na wzorcach, na których funkcjonuje w Polsce Indywidualne Konto Emerytalne (IKE). Oba produkty będą więc zawierały podobne rozwiązania podatkowe. Zwolnienie podatkowe ma dotyczyć dochodów generowanych na OIPE oraz powstałych w momencie wypłaty zgromadzonych środków, jeśli cel oszczędzania został zrealizowany. 

Zobacz także: Zapisanie do PPK zleceniobiorcy – po jakim okresie 

Przepisy określają także roczny limit wpłat na OIPE. Jest on uzależniony od wysokości przecięgnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok i wynosi jego trzykrotność. W 2023 r. w Polsce limit ten wynosiłby 20 805 zł. Projekt przewiduje również limit kosztów i płat, które mogą być pobierane za prowadzenie ogólnoeuropejskiego produktu emerytalnego. Został on określony jako 1% zgromadzonych środków. 

Zobacz także: Rekompensata w wyniku źle naliczonej składki na PPK – czy należy odprowadzić podatek i składki na ZUS 

Świadczenia z OIPE mają być zwolnione z opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym, co ma zapewnić równość osób, które zdecydowały się oszczędzać w tej formie w Polsce i w innych kraju członkowskim UE. 

Istotną cechą OIPE jest możliwość dalszego korzystania z tego produktu także po zmianie miejsca zamieszkania - dotyczy to terytorium Unii Europejskiej. Osoby takie mogą kontynuować swoje oszczędzanie, czyli nadal mają prawo do korzyści wynikających z nieprzerwanego oszczędzania w ten sam produkt. 

Produkty OIPE na terenie Polski ma nadzorować Komisja Nadzoru Finansowego. Dotyczy to zarówno ich rejestracji, jak i oferowania i dystrybucji. 

Zobacz także: Zakończenie zatrudnienia a umowa o prowadzenie 

Przy okazji wprowadzone mają być także nowe regulacje poświęcone spółdzielczym kasom oszczędnościowo-kredytowym (SKOK). Poprawa i wzmocnienie ich bazy kapitałowej ma gwarantować wprowadzenie m.in. wymagań dotyczących minimalnego poziomu własnych funduszy. 

Informacja opublikowana na oficjalnej stronie internetowej Ministerstwa Finansów - portal gov.pl
Założenia do projektu ustawy o ogólnoeuropejskim indywidualnym produkcie emerytalnym opublikowane w wykazie decyzji rządu na oficjalnej stronie internetowej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów - portal gov.pl

emerytura, oszczędzanie na emeryturę, IKE, indywidualne konto emerytalne, OIPE, Ogólnoeuropejski Indywidualny Produkt Emerytalny, 

Kolejny rok z 14. emeryturą

Experto24.pl

Sat, 25 Mar 2023 11:27:49 +0100

W wykazie prac legislacyjnych pojawiły się założenia do projektu ustawy wprowadzającej tzw. 14 emeryturę także w 2023 r. Ustawa ma być - zgodnie z założeniem - przyjęta jeszcze w pierwszym kwartale 2023 r. 

Wypłata dodatkowej emerytury - nazywanej 14. emeryturą, ma być - zgodnie z uzasadnieniem - realnym wsparciem dla emerytów. Projekt ma realizować zapowiedzi, że czternastka będzie corocznym świadczeniem, wypłacanym obok dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego - czyli obok tzw. 13. emerytury. 

Na czternastą emeryturę będą mogli liczyć:
a) emeryci w powszechnym systemie emerytalnym
b) osoby korzystające z emerytur rolniczych
c) osoby pobierające emerytury mundurowe
d) osoby pobierające emerytury pomostowe
e) osoby korzystające ze świadczeń i zasiłków przedemerytalnych
f) pobierający rentę socjalną
g) osoby z nauczycielskim świadczeniem kompensacyjnym
h) pobierający rodzicielskie świadczenia uzupełniające
i) z prawem do świadczenia pieniężnego przysługującego cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych
j) osoby pobierające renty inwalidów wojennych i wojskowych.

Zobacz także: W jakiej formie zatrudnienia może dorabiać emeryt 

Osoby znajdujące się w kręgu uprawnionych, otrzymają kolejne dodatkowe roczne świadczenie pieniężna, którego wysokość jest uzależniona od wysokości świadczenia podstawowego. Kwoty przyznanej czternastki będzie ustalona:
a) w przypadku osób, których wysokość świadczenia podstawowego przed dokonaniem odliczeń i potrąceń oraz zmniejszenie nie przekracza kwoty 2900 zł - na poziomie kwoty najniższej emerytury obowiązującej od 1 marca w roku, w którym wypłacana jest "czternastka"
b) jeśli świadczenie podstawowe przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń przekracza kwotę 2 900 zł - na poziomie kwoty najniższej emerytury, obowiązującej od dnia 1 marca roku, w którym wypłacane jest dodatkowe świadczenie, pomniejszonej o kwotę różnicy pomiędzy kwotą wysokości świadczenia podstawowego przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń a kwotą 2900 zł.

Nowe przepisy zakładają jednak, że wysokość dodatkowego świadczenia pieniężnego nie może być mniejsza niż 50 zł. 

Zobacz także: Emeryt zatrudniony na umowę o pracę, bez ulgi dla seniorów a PIT-11 

Przepisy zakładają możliwość wprowadzenia wyższej wysokość czternastej emerytury. 

Zgodnie z projektem ustawy, czternasta emerytura ma być wypłacana z urzędu, w terminie wypłaty świadczenia podstawowego przypadającego w miesiącu wskazanym w rozporządzeniu Rady Ministrów - chyba że wypłata w taki sposób nie będzie możliwa. Rada Ministrów będzie miała czas do 31 października, aby określić w rozporządzeniu miesiąc wypłaty kolejnego świadczenia pieniężnego w danym roku. 

Zobacz także: Czy przebywanie na świadczeniu przedemerytalnym obniża emeryturę 

To organy emerytalno-rentowe mają podejmować decyzję o wypłacie świadczenia, one też mają się zajmować samą wypłatą. Przy czym, w przypadku zbiegu prawa do świadczeń - to ZUS będzie realizował te obowiązki. 

Jedna czternasta emerytura przysługuje jednej osobie. Wyjątkiem od tej zasady jest renta rodzinna, do której uprawnionych jest kilka osób - w takim przypadku czternastka będzie podlegała proporcjonalnemu podziałowi na osoby uprawnione do renty rodzinnej. 

Ważne: Wartość czternastej emerytury nie będzie miała wpływu na uprawnienia osób ubiegających się o świadczenia, dodatki, zasiłki, pomoc lub np. ulgę rehabilitacyjną. 

Czternastka będzie opodatkowana, będzie trzeba także zapłacić od niej składki na ubezpieczenie zdrowotne. 

Zobacz także: Pracujący renciści i wcześniejsi emeryci od grudnia mogą dorobić więcej 

Założenia do projektu ustawy o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów opublikowane w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów na oficjalnej stronie internetowej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów - portal gov.pl

emerytura, świadczenie emerytalne, dodatkowa emerytura, czternasta emerytura, 

Co da nam Centralna Informacja Emerytalna?

Experto24.pl

Wed, 22 Mar 2023 20:53:30 +0100

Sejm przyjął projektowane przepisy ustawy o Centralnej Informacji Emerytalnej - ma być to jeden system, w którym zgromadzone zostają wszystkie dane dotyczące oszczędności emerytalnych. Projekt przygotował minister cyfryzacji. 

Kiedy pomysł Centralnej Informacji Emerytalnej się pojawił, uzasadniono go argumentem o tym, że łatwy dostęp do pełnej informacji o tym ile pieniędzy zostanie konkretnej osobie na emeryturę, czyli poniekąd informacja o tym ile będzie wynosiło świadczenie emerytalne, stanie się najlepszą motywacją do oszczędzania. Był to punkt wyjścia do stworzenia projektu ustawy o Centralnej Informacji Emerytalnej, który został już przyjęty przez Radę Ministrów. 

Zobacz także: Wpłaty na PPK a podatek dochodowy i koszty pracodawcy – odpowiedzi na 10 pytań 

Istota przyjętych przepisów polega na tym, że każdy obywatel ma mieć pełną i łatwo dostępną informację na temat swoich oszczędności emerytalnych pochodzących ze wszystkich źródeł, oczywiście chodzi o produkty emerytalne, zarówno publiczne, firmowe jak i indywidualne. Tym samym w Centralnej Informacji Emerytalnej będą zgromadzone dane pochodzące z:
a) ZUS
b) KRUS
c) OFE
d) IKE
e) IKZE
f) PPE
g) PPK

Ma to przede wszystkim skłonić do większego zainteresowania oszczędzaniem na emeryturę i planowaniem własnej przyszłości. Twórcy projektu twierdzą, że taka informacja ułatwi prognozowanie wysokości przyszłej emerytury. 

Ważne: Dane gromadzone w Centralnej Informacji Emerytalnej będą dotyczyły jedynie osób, które wyrażą taką wolę. Skorzystanie z CIE będzie całkowicie dobrowolne. 

Zobacz także: Rekompensata w wyniku źle naliczonej składki na PPK – czy należy odprowadzić podatek i składki na ZUS 

Centralna Informacja Emerytalna będzie dostępna za pośrednictwem strony internetowej mObywatel.gov.pl oraz w aplikacji mobilnej mObywatel. Dane w niej dostępne mają być natomiast automatycznie aktualizowane za pomocą rejestrów publicznych. 

Zobacz także: Dowiedz się, czym ma być emerytura stażowa – sprawdzamy dwa projekty ustaw 

Warto nadmienić, że jeszcze w połowie 2022 r. Rzecznik Praw Obywatelskich interweniował w sprawie CIE. Jego zdaniem utworzenie takiej bazy stoi w sprzeczności z zasadami określonymi w przepisach rozporządzenia RODO. Mamy bowiem do czynienia z ogromną bazą wielu istotnych danych - a zgodnie z rozporządzeniem przetwarzaniem danych osobowych powinna kierować zasada minimalizmu. 

Więcej na ten temat pisaliśmy w artykule: Centralna Informacja Emerytalna niezgodna z RODO 

Informacja opublikowana w wykazie Decyzji rządu na oficjalnej stronie internetowej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów - portal gov.pl

centralna informacja emerytalna, CIE, świadczenie emerytalne, oszczędzanie na emeryturę, mObywatel, 

Prawo do rekompensaty za pracę w szczególnych warunkach

Experto24.pl

Sat, 18 Mar 2023 11:57:24 +0100

Określone w ustawie o emeryturach pomostowych rekompensaty są formą odszkodowania za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Odszkodowanie to przysługuje osobom, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej. Muszą jednak spełnić określone warunki. 

Emerytura pomostowa ma taki sam cel jak określona w przepisach rekompensata. Celem tym jest łagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnych charakterze. Jednak cel ten realizowany jest inaczej. Jak zauważa Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z 31 marca 2016 r. (sygn. III AUa 1899/15)  rekompensata nie stwarza możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, a prowadzi do zwiększenia podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której dana osoba nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego.

Zobacz także: Jak określając liczbę osób posiadających uprawnienia wynikające z pracy w szczególnych warunkach w druku Z-10, czyli sprawozdaniu o warunkach pracy? 

Rekompensaty za pracę w szczególnych warunkach zostały uregulowane w rozdziale 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Zgodnie z art. 21 przytoczonej ustawy, rekompensata przysługuje ubezpieczonemu jeśli:
a) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnych charakterze wynoszący co najmniej 15 lat
b) nie nabył prawa do emerytury na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. 

Ważne: Rekompensata nie przysługuje ubezpieczonemu, który nabył prawo do emerytury także w wieku obniżonym, nie ma przy tym znaczenia czy to swoje uprawnienie zrealizował, czy też nie (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 3 marca 2020 r., sygn. III AUa 587/19)

Zobacz także: Zgłoszenie do ZUS pracy w szczególnych warunkach (druk ZSWA) – przydatne wskazówki 

Zgodnie natomiast z art. 23 ustawy o emeryturach pomostowych, ustalenie rekompensaty następuje na wniosek ubezpieczonego o emeryturę. Rekompensata jest przyznawana w formie dodatku do kapitału początkowego określonego w przepisach art. 173 i art. 174 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. 

Na podstawie art. 173 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, kapitał początkowy ustala się dla ubezpieczonych, którzy urodzili się po 31 grudnia 1948 r. za których były opłacane składki na ubezpieczenia społeczne przed 1 stycznia 1999 r.

Biorąc pod uwagę brzmienie tego przepisu, interpretacja art. 21 ust. 2 ustawy o emeryturach pomostowych powinna prowadzić do wnioski, że rekompensata jest adresowana wyłącznie do ubezpieczonych objętych systemem emerytalnym zdefiniowanej składki, którzy przed osiągnięciem podstawowego wieku emerytalnego nie nabyli prawa do emerytury z FUS, obliczonej według formuły zdefiniowanego świadczenia (zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 17 grudnia 2015 r., sygn. III AUa 717/15).

Ważne: Rekompensata nie jest samodzielnym świadczeniem. 

Rekompensata to kwota, która jest dopisywana przez ZUS do kapitału początkowego ubezpieczonego. Zwiększając wartość kapitału początkowego rekompensata wpływa na wysokość emerytury. Właśnie dlatego, aby możliwe było przyznanie rekompensaty, konieczne jest złożenie wniosku o emeryturę - zgodnie z art. 23 ustawy o emeryturach pomostowych. Przy czym trzeba pamiętać, że przepis ten mówi o wniosku o emeryturę z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu wieku emerytalnego. 

Zobacz także: Outsourcing pracowniczy a ZUS: co trzeba wiedzieć? 

Wyroki opublikowane na oficjalnym portalu orzeczeń sądów powszechnych - portal orzeczenia.ms.gov.pl:
- Wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z 19 maja 2022 r., sygn. V U 112/22
- Wyrok Sądu Okręgowego w Elblągu z 19 października 2022 r., sygn. IV U 148/22

praca w szczególnych warunkach, praca w szczególnym charakterze, emerytura pomostowa, rekompensata, 

Możliwości subkonta ZUS

Experto24.pl

Mon, 13 Mar 2023 20:59:22 +0100

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, że pieniądze, które ubezpieczony zgromadzi na swoim subkoncie w ZUS, po śmierci także będą mogły zostać podzielone i wypłacone. Zasady dotyczące subkonta są dokładnie takie same jak w przypadku Otwartego Funduszu Emerytalnego. 

Już jakiś czas temu mogliśmy wybrać, czy nasze pieniądze na emeryturę będą przekazywane w całości do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, czy pozostaniemy w tzw. II filarze, czyli w OFE (otwarty fundusz emerytalny) za pośrednictwem którego będziemy gromadzić kapitał na przyszłość. 

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, że osoby, które zdecydowały się na rezygnację z OFE mogą stosować analogiczne zasady także gromadząc pieniądze na swoim subkoncie. Chodzi o możliwość wypłaty i podziału po śmierci ubezpieczonego. 

Ważne: Ubezpieczony może wskazać osoby uprawnione do wypłaty środków zgromadzonych na swoim subkoncie w OFE po jego śmierci. W każdej chwili ma także możliwość zmiany swojej wcześniejszej decyzji. 

Zobacz także: Jak będą wyliczane przyszłe emerytury 

Osoby, które nie zawierały umowy z Otwartym Funduszem Emerytalnym są proszone przez ZUS o informację dotyczącą stosunków majątkowych między nimi, a współmałżonkami - jeśli pozostają w małżeństwie. Dostają także informację o możliwości wskazania osób uprawnionych do zgromadzonych środków po śmierci.

Ważne: Brak wskazania osoby upoważnionej do wypłaty środków zgromadzonych na subkoncie ZUS po śmierci ubezpieczonego sprawia, że pieniądze te trafiają do masy spadkowej. 

Co prawda przepisy nie nakładają na ZUS takiego obowiązku, jednak Zakład - jak deklaruje - informuje osoby uprawnione do otrzymania zgromadzonych środków o możliwości ich wypłaty. Podział środków następuje na podstawie:
a) wniosku złożonego przez osobę uprawnioną
b) oświadczenia dotyczącego wskazania osób uprawnionych przez osobę ubezpieczoną. 

Zobacz także: Informacja o stanie konta ubezpieczonego już na PUE ZUS 

W przypadku osób ubezpieczonych w związku małżeńskim, jeśli istnieje ustawowa wspólność majątkowa, podział środków dotyczy jedynie tej ich części, które nie wchodzą do małżeńskiej wspólności majątkowej. Ta część zostaje przekazana do podziału osobom wskazanym, a jeśli nie ma takich osób wchodzi do masy spadkowej. 

Zobacz także: Czym PPK różnią się od OFE 

Osoby, które zdecydowały się pozostać w OFE to za jego pośrednictwem powinny złożyć oświadczenie dotyczące osób uprawnionych do środków po śmierci. Uprawniony w takim przypadku musi zacząć od złożenia wniosku do Otwartego Funduszu Emerytalnego o wypłatę środków. To OFE, w ciągu 14 dni od momentu podziału, zawiadamia ZUS o osobach na rzecz których dokonano podziału i ich udziale w zgromadzonych środkach. Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma natomiast 3 miesiące na wypłatę środków zgromadzonych na subkoncie. 

Zobacz także: Polski system emerytalny w świetle długoterminowej prognozy FUS 

Informacja opublikowana na oficjalnej stronie internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - portal zus.pl

emerytura, pieniądze na emeryturę, subkonto ZUS, otwarty fundusz emerytalny, śmierć ubezpieczonego 

Problemy ze świadczeniami po śmierci ubezpieczonego

Experto24.pl

Tue, 21 Feb 2023 21:11:27 +0100

Osoby bliskie mają prawo do otrzymania emerytury ubezpieczonego w razie jego śmierci. Prawo to przysługuje w odniesieniu do miesiąca śmierci ubezpieczonego. Rzecznik Praw Obywatelskich przygląda się jak w praktyce wygląda realizacja tego prawa, na przykładzie pani Anny, o której w mediach zrobiło się głośno. O co chodzi? 

Generalną zasadą jest, że za miesiąc śmierci ubezpieczonego, jego bliscy mają prawo do otrzymania emerytury zmarłego. Prawo to wynika z art. 136 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. 

Zobacz także: Wynagrodzenie po zmarłym pracowniku – na czyje konto 

Emerytura wypłacona na złe konto

Jednak córka jednego z emerytów nagłośniła sprawę, w której nie może otrzymać świadczenia po swoim zmarłym ojcu. Ubezpieczony zmienił bank - poinformował o tym ZUS w formie elektronicznej. Zamknął konto w jednym, a otworzył w drugim banku, a odpowiednie dane dostarczył do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie prosił o potwierdzenie, że emerytura wpłynie na nowe konto. 

ZUS poinformował ubezpieczonego, że przyjął jego oświadczenie o zmianie konta i wprowadzi ją do systemu w terminie 30 dni, zgodnie z przepisami. 

Mimo to, po jego śmierci Zakład Ubezpieczeń Społecznych przesłał należną emeryturę na zamknięte konto, do którego nikt z rodziny nie miał dostępu. Pani Anna wniosła do ZUS o wypłatę niezrealizowanego świadczenia, jednak okazało się, że świadczenie zostało już wypłacone w formie przelewu na zamknięte konto. 

Bank czekał na oświadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, aby dokonać zwrotu wypłaconej emerytury na konto zakładu. Jednak ten zamiast do banku, skierował sprawę do sądu, którego decyzja miała wykazać, czy faktycznie zwracać pieniądze córce zmarłego ubezpieczonego. 

Zobacz także: Jak uzyskać zwrot podatku bądź nadpłaty po zmarłym spadkodawcy 

Wina ubezpieczonego? 

Swoje postępowanie ZUS tłumaczył tym, że to ubezpieczony nie dopełnił swojego obowiązku zgłoszenia zmiany konta na co najmniej 12 dni roboczych przed terminem płatności świadczenia. W związku z jego opóźnieniem, pieniądze zostały przekazane na widniejący w systemie rachunek bankowy. 

Zobacz także: Śmierć pracownika – jakie skutki w PIT ma dodatkowe świadczenie pieniężne dla rodziny zmarłego 

Co na to ZUS?

Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich prosi o wyjaśnienia Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W swoim piśmie przytacza jeszcze podstawę prawną żądań o wypłatę należnego świadczenia. Zgodnie bowiem z art. 136 ustawy o  emeryturach i rentach z FUS w razie śmierci osoby, która zgłosiła wniosek o świadczenia określone ustawą, świadczenia należne jej do dnia śmierci wypłaca się
a) małżonkowi, dzieciom, z którymi prowadziła wspólne gospodarstwo domowe,
b) w razie braku wskazanych wyżej - małżonkowi i dzieciom, z którymi osoba ta nie prowadziła wspólnego gospodarstwa domowego,
c) innym członkom rodziny uprawnionym do renty rodzinnej lub na których utrzymaniu pozostawała ta osoba, jeśli nie ma osób wskazanych w punktach a i b.

Zobacz także: Śmierć pracownika a korekta wynagrodzenia 

Informacja opublikowana w Biuletynie Informacji Publicznej Rzecznika Praw Obywatelskich - portal bip.brpo.gov.pl

emerytura, świadczenie emerytalne, śmierć ubezpieczonego, świadczenie niezrealizowane, 

Problem z dokumentacją płacową

Experto24.pl

Sat, 11 Feb 2023 21:25:06 +0100

Brakuje odpowiednich przepisów, które pozwalają we właściwy sposób kontrolować firmy zajmujące się przechowywaniem dokumentacji osobowo-płacowej. W efekcie naruszeń, jedynymi osobami które tracą na tym są sami pracownicy, których ta dokumentacja dotyczy. W sytuacji gdy ubiegają się o emeryturę, ZUS wymaga dostarczenia dokumentów potwierdzających ich staż pracy i wysokość wynagrodzenia.

Problem dotyczy upadłych zakładów. Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpłynęła skarga seniorki, która przez wiele lat nie była w stanie uzyskać swoich dokumentów - zakład pracy który był jej pracodawcą upadł. Dokumenty przechowywała prywatna firma, która przestała wywiązywać się ze swoich obowiązków. Kiedy dokumenty udało się odzyskać, Archiwum Państwowe w Gdańsku musiało podjąć szereg prac związanych z porządkowaniem i konserwacją dokumentów, które były pomieszane i skażone czynnikami mikrobiologicznymi. Zainteresowani musieli naprawdę długo czekać na możliwość skorzystania z dokumentów. 

Zobacz także: Okres przechowywania PIT-2 i innych oświadczeń 

Brak kontroli firm przechowujących to jeden problem, kolejnym jest także brak kompetencji nadzorczych, w związku z czym właściwe organy mają trudność w odzyskaniu dokumentacji, a jak się to już uda, musi być często odpowiednio konserwowana, bo okazuje się, że była niewłaściwie przechowywana. 

Dokumentacja płacowa jest niezbędna, bo Zakład Ubezpieczeń Społecznych wymaga jej, aby wyliczyć wysokość przyznanego świadczenia emerytalnego. Do momentu jej otrzymania uznaje, że należna jest emerytura wyliczona na podstawie minimalnego wynagrodzenia. 

Zobacz także: Przechowywanie listy płac i deklaracji ZUS DRA – jak długo 

Rzecznik Praw Obywatelskich uznaje, że osoby starające się o świadczenie emerytalne powinny mieć zagwarantowane prawo do niezbędnej dokumentacji. Wytyka brak odpowiednich przepisów. 

Zobacz także: Dokumenty potrzebne do wypłaty wynagrodzenia po zmarłym pracowniku 

A problem nie jest nowy - już w 2021 r. zwracała na niego uwagę w piśmie do minister rodziny i polityki społecznej, informując, że obywatele mają poważne trudności chcąc udowodnić wysokość składników wynagrodzeń, które wiele lat wcześniej pobierali. Trudności te są związane właśnie z brakiem zaświadczeń od firm zajmujących się przechowywaniem dokumentów. RPO zaznacza, że zadbanie o tego rodzaju dokumenty powinny być obowiązkiem organów administracji państwowej. Czy tym razem uda się wprowadzić zmiany?

Zobacz także: Paski wynagrodzeń – czy pracodawca musi je udostępnić byłym pracownikom 

Informacja opublikowana w Biuletynie Informacji Publicznej Rzecznika Praw Obywatelskich na jego oficjalnej stronie internetowej - portal bip.brpo.gov.pl

dokumentacja płacowa, prawo do emerytury, wysokość emerytury, świadczenia z ZUS,