Trzy przypadki zwolnienia pracownikadeterminują prawo do złożenia w ZUS wniosku o przyznanie świadczenia. Są nimi :
1) utrata pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, zgodnie z przepisami ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników lub w myśl przepisów Kodeksu pracy, w przypadku rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z tych przyczyn u pracodawcy zatrudniającego mniej niż 20 pracowników,
2) rozwiązanie umowy o pracę z powodu ogłoszenia upadłości pracodawcy, jego likwidacji lub likwidacji stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych, produkcyjnych albo technologicznych.
3) wygaśnięcie stosunku pracy w przypadku śmierci pracodawcy lub gdy odrębne przepisy przewidują je w wyniku przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę i niezaproponowania przez następcę nowych warunków pracy i płacy.
Osoby, które zostały zwolnione w omawianym trybie, nabędą uprawnienia do świadczenia przedemerytalnego, o ile do dnia rozwiązania stosunku służbowego lub stosunku pracy ukończyły wiek co najmniej 55. lat ( kobieta) i 60. lat (mężczyzna) oraz posiadają okres uprawniający do emerytury, wynoszący 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn.
Ukończenie wskazanego wieku nie jest wymagane, jeżeli osoba, z którą rozwiązano stosunek pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy w rozumieniu przepisów o promocji zatrudnienia, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn.
W przypadkach przedstawionych w pkt 1 i 2 wymagane jest spełnienie warunku przebycia okresu zatrudnienia nie krótszego niż 6 miesięcy u ostatniego pracodawcy. Warto podkreślić, że za okres zatrudnienia uważany jest także okres pobierania zasiłku chorobowego czy też wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy. Natomiast okresem tym nie jest czas urlopu bezpłatnego.
6-miesięczny okres zatrudnienia u ostatniego pracodawcy nie musi być okresem nieprzerwanym. Warunek ten spełni także osoba, która bezpośrednio przed rozwiązaniem stosunku pracy była zatrudniona u tego samego pracodawcy np. przez okres 4 miesięcy poprzedzony 3-miesięcznym okresem urlopu bezpłatnego i 2-letnim zatrudnieniem. Natomiast nie można uznać, że został spełniony warunek 6-miesięcznego, nieprzerwanego zatrudnienia u ostatniego pracodawcy, w przypadku gdy ostatni okres zatrudnienia u tego pracodawcy wynosił np. 2 miesiące, a pozostałe 4 miesiące zostały przebyte w ramach innego, wcześniejszego stosunku pracy.
