Umorzenie składek ZUS będzie następowało na wniosek spadkobiercy lub osoby trzeciej, jeżeli ZUS w stosunku do tych osób wydał decyzję o odpowiedzialności za zobowiązania z tytułu składek. Wniosek należy złożyć w terminie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy abolicyjnej.
Przypomnijmy, że osoba, która w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r. podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności, tj. pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, działalności twórczej lub artystycznej lub działalności w zakresie wolnego zawodu, albo podlegała tym ubezpieczeniom jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub wspólnik spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej i posiada zadłużenie z tytułu składek za ten okres może złożyć wniosek o umorzenie należności.
Ustawa taką możliwość przewiduje zarówno w stosunku do osób które przed 1 września 2012 r. zakończyły prowadzenie działalności, jak i dla osób które taką działalność w dalszym ciągu prowadzą.
Umorzone mogą zostać:
- nieopłacone składki na ubezpieczenia społeczne, tj. emerytalne i rentowe oraz wypadkowe za ww. okres, a także należne od w/w składek odsetki za zwłokę, opłaty prolongacyjne, koszty upomnienia, opłaty dodatkowe i koszty egzekucyjne,
- nieopłacone należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy (a także odsetki, za zwłokę, opłaty prolongacyjne, koszty upomnienia, opłaty dodatkowe i koszty egzekucyjne), ale tylko za taki okres, za jaki zostały umorzone składki na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe,
- ww. należności z tytułu składek na ubezpieczenia które do dnia wejścia w życie ustawy zostały rozłożone na raty i nie zostały opłacone do dnia złożenia wniosku o umorzenie.
Warunkiem który musi być spełniony, to brak na dzień wydania decyzji o umorzeniu należności zadłużenia z tytułu składek za okres od 1 stycznia 1999 r. niepodlegającego umorzeniu, tj.:
- należności z tytułu składek za osoby zgłaszane przez osobę prowadzącą działalność do ubezpieczeń (pracowników, zleceniobiorców, osoby współpracujące, nakładców itp.) za okres od dnia 1 stycznia 1999 r. do dnia wydania decyzji o umorzeniu,
- należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i FP, FGŚP należnych za okres od 1 marca 2009 r. do dnia wydania decyzji o umorzeniu należności.
Podany wyżej warunek będzie uważany za spełniony, gdy należności niepodlegające umorzeniu zostaną uregulowane w terminie 12 miesięcy od daty uprawomocnienia się decyzji określającej warunki umorzenia należności. Płatnik (także spadkobierca), który nie jest w stanie spłacić należności jednorazowo, może wystąpić do ZUS z wnioskiem o rozłożenie należności na raty.
W okresie od dnia złożenia wniosku o umorzenie do dnia uprawomocnienia się decyzji o umorzeniu, postępowanie egzekucyjne ulega zawieszeniu.
Podstawa prawna:
- Ustawa o umorzeniu należności powstałych z tytułu niezapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą (czeka na podpis Prezydenta).
Autor: Andrzej Radzisław, specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych
Opracowanie redakcyjne: Renata Kajewska